Хфх лек Хосилбеков

§ 9. FAVQULODDA VAZIYATLAR. ULARNING UMUMIY TAVSIFI VA GURO’HLANISHI

Reja:

1. 
   Favqulodda vaziyatlar to’g’risida asosiy tushunchalar.
   
2. 
   Favqulodda vaziyatlarning turlari, yuzaga va harakatga keltiruvchi kuchlar hamda tarqalish
   

tezligi .

3. 
   Favqulodda vaziyatlarda yuzaga keladigan zararlanish o’chog’lari, ularning turlari.
   

Tayanch iboralar: Favqulodda holat, geofizik, geologik, gidrogeologik omillar, zilzila, Rixter shkalasi, yer ko’chishi, sel, toshqin, tuproq yemirilishi (erroziya), texnogen halokatlar, gidrodinamik falokat, yong’in falokati, transport energetika, kommunal tizim, kimyoviy va radiatsion xavflar va falokatlar, halokat, katastrofa.
Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   O’zbekiston Respublikasi «Aholini va hududlarni tabiiy hamda texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish to’g’risida»gi Qonuni. Toshkent, 20 avgust 1999.
   
2. 
   O’zbekiston Respublikasi «Fuqaro muhofazasi to’g’risida» ga Qonuni. 26 may 2002.
   
3. 
   Akimov N.I., Ilin V.G. «Qishloq xo’jalik ishlab chiqarish ob’ektlarida grajdan mudofaasi». Toshkent «Mehnat» 1989
   

1. Favqulodda vaziyatlar to’g’risida asosiy tushunchalar

Favqulodda vaziyat (FV) - odamlar qurbon bo’lishiga, ularning sog’lig’i yoki atrof-tabiiy
muhit zarar ko’rishiga, anchagina moddiy talafotga va insonlarning hayot faoliyati izdan chiqishiga
olib kelishi mumkin bo’lgan yoki olib kelgan halokat, xavfli tabiat hodisasi, tabiiy va boshqa ofat oqibatida muayyan hududda yuzaga kelgan sharoit.
Favqulodda vaziyatlarning oldini olish - oldindan o’tkaziladigan va favqulodaa vaziyatlar yuzaga kelish xavfini iloji boricha maksimal darajada kamaytirishga, shuningdek bunday vaziyatlar
yuzaga kelgan taqdirda odamlar sog’lig’ini saqlab qolishga, atrof tabiiy muhitga etadigan zarar va
moddiy talafot miqdorini kamaytirishga qaratilgan tadbirlar kompleksi.