Hayvon va odam organizmlari gen muxandisligi. Genoterapiya konsepsiyasining rivojlanishi

Ретровирусли векторларни қўллаш орқали трансген сичқонлар линияларини олиниши.
Эмбрионнинг 8 та ҳужайрадан иборат бўлган босқичида трансген сақлаган рекомбинант ретровирус билан таъсир қилиш.
Урғочи сичқонга имплантация қилинган эмбриондан (суррогат энага) трансген авлод олинади.
Бегона ген ташувчи хомила ҳужайра линияларини аниқлаш учун бир неча чатиштириш ишлари олиб борилади.
Микроинъекция усули ёрдамида сичқонларнинг траснген линияларини олиш.
Оталанган ва гиперовуляцияланган урғочи донорлардан тухум ҳужайралари ажратилади.
Трансген конструкцияни оталанган тухум ҳужайрадаги эркаклик пронуклеусига инъекция қилинади.
Урғочи сичқонга имплантация қилинган эмбриондан (суррогат энагадан) трансген авлод олинади.
Қора мол, чўчқа, қўй ва сичқоннинг оталанган ҳамма тухум ҳужайралари (100%) трансген билан инокуляция қилинди, аммо имплантация ҳамма вақт ҳам муваффақиятли кечмаган.
Трансгенли авлод бор-йўғи 5% ишлов берилган тухум ҳужайралардан ҳосил бўлган.
Микроинъекциядан сўнг трансгенознинг умумий самарадорлиги.
Ирсий ўзгартирилган эмбрионли ўзак (ЭЎ) ҳужайралар ёрдамида трансгенли сичқонларни олиниши.
ЭЎ ҳужайралари сичқоннинг бластоцистасида ички ҳужайра массасидан ажратилиди.
Сўнгра уларга бегона гени бор векторлар ёрдамида трансформация қилинади, ўстирилади, ҳамда ПЗР ёрдамида селекция қилиниб аниқланади.
Ўстирилган трансформацияли ҳужайралар блостицидларга киритилиб, кейин «Суррогат энага» бачадонига имлантация қилинади.
Ўзида трансген сақлаган сичқонлар яна чатиштирилиб, трансгенли сичқон линиялари олинади.
Трансгенли қорамоллар олиниши
Трансгенли қорамол олиш учун сичқонлардаги каби ДНК ни микроинъекция қилиш билан амалга оширилади.
У қуйидаги босқичлардан иборат:
Махсус сут безлари ва реципиент организмлар учун инсон генлари бор бўлган промоторлар билан бошқариладиган трансген конструкциялар.

Трансген