Hayrat ul-Abror (I- qism) Alisher Navoiy

Hayrat ul-Abror (III- qism) 
Alisher Navoiy 
44 
http://ziyonet.uz/ 
doʻstlaringni chaqir. Ularning qadami bilan joningni gulshanga aylantir; koʻzingni 
ularning chehrasi bilan ravshan qil. Ehson yoʻlini oʻzingga shior et, nimang boʻlsa barini 
ularga xadya qil. Birodaringning maqsadi agar sening joning boʻlsa, joningni sarf etib, 
unga minnatdorchilik ham bildir. 
Hayotingni shunday odamlarning jamiyati bilan shod qil; keyin keladigan 
parishonliklarni esda tut. Bu ishlar uchun yuksak osmon har yangi oydan oʻch olish 
uchun tigʻ yasab, ikki oʻrtoqning oʻzaro yaqin boʻlganini, ularning visol uyida aysh 
qilganini bilsa, oʻsha tigʻ bilan ularning baxt koʻchatini qirqib, ularni bir-biriga bogʻlagan 
ipni kesib tashlaydi. Ularning birini xijron tomon boshlaydi, ikkinchisini furqat tomon 
tashlaydi. Charxning ishi oqibatda doim shu boʻlgani ucnun nammaga ham oxirida shu 
ishni qilar ekan. 
Shunday ekan, gul bilan tik savsan ham, norvanu sarvu shamshod ham, bu chamanda 
nimaiki boʻlsa - hammasi bir-biriga mehmondirlar. Kimniki bir doʻsti boʻlsa, kimgaki 
hamma doʻst boʻlsa, doʻstning visohni orzu qilib, qidirsin, bir nafas oʻz orzusiga erishsa 
ham, meni yod etsin! Shu eslash bilan ruhimni shod etmasa - mening gunohim uning 
boʻyniga! 
Kishi visolga erishib, orzusiga yetsa va buning davom etishini xohlasa, tili bilan Xudoga 
shukr izhor qilsin, shukr yoʻlini oʻziga shior etsin. Shoyadki, oʻsha shukr bilan loaqal bir 
necha dam oʻsha visol ichida nafas olib, Xudo uning baxtini davomli qilsa, buning ichida 
hayotdagi orzulariga ham erishtirsa! 
LVII 
Chin oʻtlogʻidagi bir mushkin ohuning sherlarni ovlagani, majruh ovlarning uning 
tuzogʻiga ilinib, sher panjasidan ajal tuprogʻi bilan barobar boʻlguni 
Chin mamlakatida bir nozanin bor edi. Uning suratini chizishga Chin rassomi ham ojiz 
edi. Yuzining gulzori Xoʻtan diyorini eslatardi; koʻzi shu gulzorda yurgan mushkin 
ohuga oʻxshardi. Nurli yuzi Chinda chizilgan suratdek boʻlib, gajagi Xoʻtan mushkidek 
xushboʻy edi. Shafqatsiz gʻamzalari jonlarni asir qilar, hatto unga Xitoy mamlakatining 
xonlari ham asir edi. Gʻamzasining oʻgʻrincha harakatlaridan Chin xatarda; sochi 
zunnoridan din ziyon topardi. Dunyodagi odamlar uning husniga oshiqu hayron; zamon 
shohi ham uning zulfiga giriftor edi. Bir nafas usiz nafas olmas edilar; u boʻlmasa jonsiz 
boʻlib qolib, nafas olish mumkin boʻlmay qolardi. 
U gul yuz maydonga chiqqanda goʻy va chavgon oʻynashga berilar edi. Xon oʻzi unga 
hamroh boʻla olmagani uchun bir necha soqchilarni unga qoʻshib yuborar edi. Biron kishi 
unga koʻz olaytirsa yoki uning haqida bir narsa desa, maxsus noyiblar uning aybini xonga 
aytar edilar; xon hukmi bilan undan qasos olinar edi. Biron kun yoʻq ediki, qanchadan-
qancha oshiqlar shu xildagi balodan xalokat topmagan boʻlsin. 
Kunlarning birida uning qiliqlarini sevib qolgan bir oshiq ishq-muhabbat yoʻlida sodiqlik 
koʻrsatib, uning dardu xasratidan yillar davomida qon yutib, qon ham emas, xijron 

---