«Hayot faoliyati xavfsizligi»kafedrasi «Hayot faoliyati xavfsizligi»

Laboratoriya ishini bajarish uchun   umumiy ma‟lumotlar. 

 

Inson hayot faoliyati uchun yorug`lik katta ahamiyatga ega. Kishi o‘zini o‘rab turgan muhit 

to‘g`risidagi  ma‘lumotlarni  90  %  dan  ko‘prog`ini  ko‘rish  organlari      yordamida  oladi.  Shuning 

uchun  ham      korxonalardagi  uskuna,  jihozlarni  boshqarish  vanazorat  qilishda  ratsional  yoritish 

natijasida  sifatli  mahsulot  ishlab  chiqarish  bilan  birga  ish  sharoitlari  yaxshilanadi,  ishchilarni 

charchashdan  saqlaydi,  mehnat  unumdorligini  oshiradi  va  shu  bilan  birgalikda  shikastlanishlarni   

oldini  olishda,  yaraqsiz  mahsulotlarni      ishlab  chiqarishni  kamayishiga  olib  keladi  hamda  kasb 

kasalligi, shal, shapko‘rlikni oldini oladi. 

Sanoat korxonalari yorug`lik manbaining turiga qarab, 2 xil usulda yoritiladi : 

1.Тabiiy  quyosh  yorug`ligi      yordamida  yoritish  (  bunda  quyosh  tarqatadigan  nurdan   

to‘g`ridan- to‘g`ri      foydalaniladi      yoki quyosh   nurining  ta‘siridan   yorug`lik tarqatayotgan 

osmonning diffuziya yorug`ligidan foydalaniladi.) 

2.Quyosh  yordamida  yoritishning  imkoni  bo‘lmagan    sanoat  korxonalarining  ish  o‘rinlari 

elektr  nurlari  yordamida,  sun‘iy  yoritish  yo‘li  bilan  amalga  oshiriladi.  Тabiiy  yorug`lik  o‘zining 

barcha xususiyatlari bilan sun‘iy yoritishdan keskin farq qiladi. Тabiiy yorug`lik insonning ko‘rish 

a‘zolari va boshqa fiziologik jarayonlarning borishi uchun zarur bo‘lgan ultrabinafsha nurlarga boy 

va bu yorug`lik bilan yoritilgan xonalarda ishlash ko‘zning faoliyati uchun foydalidir.  

Sanoat korxonalaridagi ishlab chiqarish binolarini yoritishda quyidagi talablar qo‘yiladi: 

1.Ish o‘rinlarini yoritish sanitariya gigiyena me‘yorlari asosida ish toifalariga mos kelishi. 

2.Ish  olib  borilayotgan  yuzga  va  ko‘zga  ko‘rinadigan  atrof  muhitga  yorug`lik  bir      tekis 

tushadigan bo‘lishi.  

3. Ishchi yuzalarda keskin soyalar bo‘lmasligi. 

4.  Ish      o‘rinlarida        to‘g`ridan  -  to‘g`ri      yoki  nur  qaytishi  natijasida      hosil  bo‘ladigan 

yaltirash ishlovchilarning ko‘zini qamashtirmasligi. 

5. Yoritilish  miqdori   vaqt bo‘yicha o‘zgarmas bo‘lishi. 

6. Ish joyi bilan tevarak atrof bir biridan keskin farq qilmasligi. 

7. Yoritgichlardan tushayotgan yorug`lik nuri to‘g`ri yo‘naltirilgan bo‘lishi va hokazolar.