«Hayot faoliyati xavfsizligi»kafedrasi «Hayot faoliyati xavfsizligi»

Ish o„rnidagi yo„l-yo„riqlar 

 

Ish joyidagi birlamchi (dastlabki) yo‟l-yoriq 

2.1.1.Ish  joyidagi  dastlabki  yo

‟

l-yoriqni  maqsadi.  Har  bir  ishning  mehnatning  to‘g‘ri  va 

xavfsiz  usullarini  o‘rgatish,  yo`l-yo‘riq  jarayonida  ishchini  jihozlar,  mexanizmlar,  moslamalar 

ularning  tavsiflari  va  tuzilish  xususiyatlari,  kutilishi  mumkin  bo‘lgan  tegishli  xavflar  bilan 

tanishtiriladi. 

2.1.2.Ish joyidagi dastlabki yo`l-yo‘riq ni mustaqil ish boshlashdan oldin hamma bo‘linmaga 

yangi  qabul  qilishgan  ishchilarni  asosiy  kasbi  va  ikkinchi  shunga  yaqin  bo‘lgan  kasbi,  bir 

bo‘lisnmadana  ikkinchi  bo‘linmaga  o‘tkazilgan  yoki  bir  kasbdan  boshqa  kasbga  o‘tkazilgan, 

vaqtinchalik ishlayotgan ishchilar va amaliyotchilarga o‘tkaziladi. 

2.1.3.Ish joyidagi dastlabki yo‘riqni xodimning bevosita rahbarlari (masterlar, smena, bo‘lim, 

uchastka  va  h.z.  boshliqlari)  ish  joyidagi  dastlabki  (takroriy)  yo‘l-yo‘riq  dasturi  bo‘yicha 

o‘tkazadilar. 

2.1.4.Elektrotexnik  bo‘lmagan  xodimlarga  yo`l-yo‘riq,  o‘tish  va  elektrxavfsizligi  bo‘yicha 

malakaviy  guruh  toifasini  berish.  Tashkilotning,  bo‘linmasining,  sex,  uchastkaning  elektr  xo‘jaligi 

bo‘yicha  javobgar  shaxsining  yoki  uning  yozma  ravishda  ko‘rsatmasiga  binoan  elektr  xavfsizligi 

bo‘yicha III-guruhdan kam bo‘lmagan shaxs tomonidan o‘tkaziladi. 

2.1.5.Ish  joyidagi  dastlabki  yo`l-yo‘riq  dasturi.  Bo‘linma  (sex,  bo‘lim,  uchastka  va  h.z.) 

rahbarlari  tomonidan  bo‘linmada  bajariladigan  ishlar  turi  va  har  bir  kasb  uchun  ish  joyidagi 

dastlabki yo`l-yo‘riqning namunaviy dasturi asosida ishalb chiqilishadi (4 ilova) yo`l-yo‘riq dasturi 

bo‘linmaning  mehnat  muhofazasi  bo‘linmasi  bilan  kelishiladi  va  bo‘linmaning  bosh  muhandisi 

tomonidan  tasdiqlanadi.  Mehnat  sharoitlari  o‘zgargan  holda  dastur  ham  o‘zgarishi  mumkin.  Ish 

joyidagi  dastlabki  yo`l-yo‘riq  mehnatni  xavfsiz  usulda  olib  borish  qoidalari  va  yo‘riqnomalariga 

asoslanib  tuziladi.  Ishni  xavfsiz  usulda  olib  borish  usullari  ro‘yxati  kasaba  uyushmasi  qo‘mitasi 

bilan tuziladi va tashkilotning (bo‘lishmaning) bosh muhandisi tomonidan tasdiqlaniladi. 

2.1.6.Ish  joyidagi  dastlabki  yo‘riqni  o‘tkazilganligi  haqida,  ish  joyidagi  dastlab  yo‘riq 

o‘tkazish  jurnalida muvofiq,  yozuv bilan qayd qilishadi. (3 ilovada keltirilgan shakl). (Agar ishlar 

yo‘nalishi bo‘yicha xavfsizlik qoidalari bo‘yicha boshqa narsalar ko‘zda tutilmagan bo‘lsa) qaysini 

yo`l-yo‘riq oluvchi va yo‘riq beruvchi o‘z imzolarini qo‘yadilar. Bo‘linmaning sex, bo‘lim, uchastka 

rahbarlari  yo`l-yo‘riqdan  o‘tadigan  ishchining  amaliy  ta‘lim  olishi  va  stajirovkadan  o‘tishi  uchun 

tajribali,  malakali  ishchiga  va  ta‘limni  sifatli,  o‘tishishni  tashkil  qiladigan  javobgar  shaxsga  ta‘lim 

olish muddatini ko‘rsatgan holda yozma ravishda farmoyish berib biriktirib qo‘yadi.  

Bajariladigan  ishning  hajmini,  yo`l-yo‘riq  oladigan  ishchining  tajribasi,  malakasi,  ishning 

xavfligi,  haqiqatdan  bajariladigan  ishdan  kelib  chiqqan  holda  bo‘linma  boshlig‘i  belgilaydi.  Lekin 

buning muddati 2 kundan oshmasligi kerak, kelgusi komissiya tomonidan bilimini tekshirish bilan. 

Bo‘linma  rahbari  masterlar,  mexaniklar  va  boshqa  mutaxasislar  tomonidan  o‘tkaziladigan  ish 

joyidagi dastlabki yo`l-yo‘riqni o‘tkazish sifatini nazorat qilishi shart va ularga ish joyidangi dastlaki 

---

yo`l-yo‘riqni o‘tkazish aniq belgilangan vaqt ajratishi kerak. Yo`l-yo‘riqni o‘tishda rasmiyatchilikka 

yo‘l qo‘ymasligi kerak.