Havo, tuproq va suv mikroflorasi

Mavzu: suv va Havo mikroflorasini o’rganish

Reja

1. Mikroorganizmlarning tabiatda tarqalishi.
2. Havo mikroflorasi.
3. Suv mikroflorasi.
4. Suvning koli–titr yoki koli–indeksi.
Mikroorganizmlarning tabiatda tarqalishi.
Yer sharining turli geografik zonalarida iklim sharoiti har xil bo`lishiga qaramay, mikroorganizmlardan xoli bo`lgan tumanni topib bo`lmaydi. Muz okeanida va Afrika sahrosida, baland tog`lar cho`qqisida va chuqur suv ostida, o`simlik organlarida son–sanoqsiz mikroblar tarqalgandir. Mikroorganizmlarda hayot jarayonlarini saqlash xususiyati kuchli bo`lganligidan ular bir necha yuz, hattoki bir necha ming yillardan keyin ham qulay sharoitda tiriklik xususiyatlarini namoyon qilgan. 1911 yilda muz tagidan topilgan momont ustida mikroorganizmlar borligi va ular yashashga qodir ekanliklarini Omelyanskiy kuzatgan. Amerikalik Meyer Antraktidada (Janubiy qutbda) 30 m qalinlikdagi muz oralaridagi mikroblarni ajratib olib, qulay sharoitda parvarish qilib, ularda hayot jarayonlarini uyg`otgan. Bu mikroblar 3000 yil davomida muz ichida anabioz hayot kechirganligidan dalolat beradi.
Foydali mikroblardan tashqari inson, hayvon va o`simliklarda turli xil kasalliklarni tug`diruvchilari ham uchraydi. Zararli mikroblar ishlab chiqaradigan zaharli moddalar toksinlar deb ataladi. Tashqi muhitga chiqarilgan zaharli moddalar ekzotoksin deyiladi. Bunday mikroblardan saqlanish uchun har bir shaxs gigiena qoidalariga rioya qilishi zarur. Toza va sog`lom teri ko`p mikroorganizmlarni halok qilish qobiliyatiga ega. Shunga qaramay odamlar badaniga ularning soni million va milliardlar bilan hisoblanadi.
Insonlarning og`iz, burun bo`shliqlarida, ayniqsa kasallangan tishlarida turli xil zararli va zararsiz mikroorganizmlar uchraydi. Traxeya va bronxlarda havo tarkibidagi barcha mikroblar uchraydi.
Qizilungach va oshqozon mikroblar soni kam bo`lsa, ingichka ichak, ayniqsa yo`g`on ichakda mikroblar son–sanoqsizdir. Masalan 1 g axlat tarkibidagi mikroblar soni milliardlar bilan sanaladi.
Ba`zi hayvonlar axlatining 1/3 qismi mikroblardan iborat ekan. Axlat tarkibida kokkilar va tayoqchasimonlar, vibrionlar va spiroxetalar, viruslar va aktinomitsetlar, turushlar, zamburug`lar hamda sodda hayvonlar vakillari uchraydi. Shular ichida vabo poliomilit, dizenteriya, sariq va boshqa kasalliklarni tug`diruvchilar ham bo`lishi mumkin. Bola tug`ilib, 2,5 oy o`tgach, uning tanasida mikroblar to`plana boshlaydi. Mikroblar turining o`zgarib turishi har bir shaxsning yoshi, oziqlanishi va gigiena qoidalariga rioya qilishiga bog`liq.