Haroratni o’lchash va rostlash tizimini ishini o’rganish. Ishdan maqsad

5.1.2-rasm. Elektron avtomatik ko’prik KSM-4 chizmasi
Ushbu chizmada haroratning o’zgarishi Rt qarshilikning o’zgarishiga olib keladi. U esa o’z navbatida ko’prikdagi qarshiliklar muvozanatini o’zgartiradi. Rt ning o’zgarishi elektron kuchaytirgich EKda kuchayib, reversiv dvigatel RD ni harakatlantiradi va u reostat Rrni o’zgartirib, ko’prik chizmasini yangi muvozanat holatiga keltiradi. RD ning harakati parallel ravishda shkaladagi strelkani o’zgartirib, haroratni ko’rsatadi.
Avtomatik muvozanat ko’prigining graduirovkasini tekshirish 6.3-rasmda ko’rsatilgan chizma bo’yicha amalga oshiriladi. Bu ishda avtomatik muvozanat ko’prigi (KSM-4) graduirovkasi tekshiriladi.

	Avtomatik ko’prik asosiy katalogini uning ko’rsatuvini namunali o’lchov asbobi ko’rsatuviga solishtirish yo’li bilan aniqlanadi. Namunali asbob sifatida laboratoriya ishida qarshiliklar magazini (R 33) olingan. Qarshiliklar magazini ko’prikga uch simli ulash chizmasi bo’yicha ulangan. 5.3-rasm. Avtomatik muvozanat ko’prigini graduirovkasini tekshirish

Laboratoriya ishi quyidagi tartibda bajariladi:
Avtomatik ko’prikga manba ulanadi. Qarshilik magazinidagi qarshilik qiymatini o’zgartirib, harorat o’zgarayotganini immitatsiya qilinadi. Bunda platinalik qarshilik termometri (Gr 21) graduirovka jadvali bo’yicha avtomatik ko’prik shkalasi raqamlangan qiymatlari (0, 30, 60, 90, 120, 150⁰C) ga to’g’ri kelgan termometrning qarshiligi qarshilik magazinida yig’ilib, tekshirilayotgan o’lchov asbobi ko’rsatuvi 1 - jadvalga yozib boriladi. Tekshirishda, avval 0⁰C dan 150⁰C gacha oshib borishda, so’ngra 150⁰C dan 0⁰C gacha kamayishda amalga oshiriladi va o’lchov asbobining ko’rsatish xatoligi aniqlanadi. Agarda tajriba qarshilik termometri va logometr yordamida bajarilsa, ko’rsatkichlar –50, -40, -30, -20, -10, 0, 10, 20, 30, 40 va HARORATNI O’LCHASH VA ROSTLASH TIZIMINI ISHINI O’RGANISH.


Ishdan maqsad: Laboratoriya ishini bajarishdan maqsad ma’ruzada o’tilgan nazariy bilimni amaldagi tadqiqoti bilan tanishish. Issiqlik o’lchash asboblarini ishlashi, qarshilik termometrlari va avtomatik muvozanat ko’priklarini graduirovkasini tekshirish, o’lchash xatoliklarini aniqlash, haroratni o’lchashda ishlatiladigan har-hil o’lchov asboblari bilan tanishish, tizimni funktsional chizmasini chizib, xulosa chiqarishdan iborat.
Laboratoriya ishini boshlashdan avval talaba ushbu uslubiy qo’llanma bilan ma’ruza konspekti va tegishli adabiyotlar bilan tanishishi, hamda havfsizlik texnik qoidalari bilan tanishishi shart.