Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

NOTA BENE ! 

Jinoyat huquqida 

jinoyatchining shaxsi

  –  jinoyat sodir qilgan 

shaxsning uni jinoyat-huquqiy vositalar yordamida tuzatish 

imkoniyatlarida ifodalanuvchi ijtimoiy ahamiyatli xususiyatlar yig‘indisi. 

 

Jinoyatchining shaxsi qonunda belgilangan tartibda sud tomonidan 

chiqarilgan ayblov hukmi qonuniy kuchga kirganidan boshlab, to jazoni 

o‘tab bo‘lganidan keyingi sudlanganlik holatining tugashi va olib 

tashlanguniga qadar hisobga olinadi. 

«Jinoyat subyekti»  

mavzusi yuzasidan yakuniy savollar 

1. Jinoyat subyekti nima? 

2.Jinoyat tarkibining elementi sifatida jinoyat subyektining ahamiyati 

nimadan iborat? Subyektning qaysi belgilari zaruriy bo‘ladi? 

3. Yuridik shaxs jinoyat subyekti bo‘lishi mumkinmi? 

4.  Umumiy qoida bo‘yicha jinoiy javobgarlik qaysi yoshdan yuzaga 

keladi? Bir qator jinoyatlar uchun 13 va 14 yoshdan javobgarlik o‘rnatish 

haqidagi qonun chiqaruvchining qarori nimadan kelib chiqadi? 

5. Qaysi paytdan boshlab shaxs jinoiy javobgarlik kelib chiquvchi 

yoshga to‘lgan deb hisoblanadi? 

260 

 

---

6. Jinoyat sodir etgan voyaga yetmagan shaxsning yoshini 

tasdiqlovchi hujjatlar yo‘qligi tufayli uning yoshi noma’lum bo‘lgan 

hollarda mazkur shaxsni jinoiy javobgarlikka tortish masalasi qanday hal 

qilinadi? 

7. Jinoiy javobgarlik kelib chiquvchi yoshning eng yuqori chegarasi 

mavjudmi? 

8. Jinoyat sodir etgan shaxsning aqli rasoligi mezonlarini aytib o‘ting. 

Aqli rasolikning yuridik mezoni mavjudligini tasdiqlash uchun uning 

ikkala belgisining (intellektual va irodaviy) mavjudligi shartmi? 

9. Aqli norasolikning yuridik (psixologik) mezoni nimadan iborat? 

Uni nima ta’riflaydi? 

10. Aqli norasolik tibbiy mezonining mazmuni nimada? Yuridik 

mezon bilan u qanday munosabatda bo‘ladi? 

11. Shaxs ijtimoiy xavfli qilmishni sodir etganidan keyin ruhiy 

kasallikka duch kelib, aqli noraso bo‘lgan hollarda jinoyat tarkibi 

mavjudmi? 

12. Nimaga alkogolli mastlikning har qanday darajasi sodir etilgan 

qilmish uchun jinoiy javobgarlikni istisno etmaydi? 

13. Mastlikning qanday turi aqli rasolikni istisno etadi va jinoiy 

javobgarlikka olib kelmaydi? 

14. Maxsus subyektning belgilarini aytib bering. Ularning ahamiyati 

nimadan iborat? 

15. «Jinoyat subyekti» va «jinoyatchining shaxsi» tushunchalari bir-

biri bilan qanday munosabatda bo‘ladi? Jinoyat  huquqida jinoyatchining 

shaxsi deganda nima tushuniladi?