Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

Og‘ir jinoyatlarga

  qasddan sodir etilib, qonunda og‘ir jazo sifatida 

besh yildan ortiq, lekin o‘n  yildan ko‘p bo‘lmagan muddatga ozodlikdan 

mahrum qilish jazosi nazarda tutilgan jinoyatlar kiradi (JK 155-moddasi 4-

qismi). 

Ijtimoiy xavflilik xususiyati va darajasi eng yuqori jinoyatlar –  o‘ta 

og‘ir jinoyatlardir. 

O‘ta og‘ir jinoyatlarga

 qasddan sodir etilib, qonunda o‘n yildan ortiq 

muddatga ozodlikdan mahrum qilish yoxud umrbod ozodlikdan mahrum 

qilish jazosi nazarda tutilgan jinoyatlar kiradi 

(JK 155-moddasi 5-qismi).

 

Bu turkumdagi jinoyatlarga qonun chiqaruvchi, eng avvalo, shaxs 

hayoti va sog‘liqiga qarshi qaratilgan qasddan sodir qilinadigan jinoyatlar, 

shuningdek, tinchlik va insoniyat xavfsizligiga qarshi qaratilgan 

jinoyatlarni kiritgan. 

Jinoyatni tegishli turkumga kiritish JKda belgilangan huquqiy 

oqibatlarni keltirib chiqaradi. Retsidiv jinoyatni xavfli yoki o‘ta xavfli deb 

topish masalasi shaxsning ilgari sodir qilgan uncha og‘ir bo‘lmagan, og‘ir 

va  o‘ta og‘ir jinoyati uchun necha marotaba sudlanganligiga qarab, hal 

qilinadi (JK 34-moddasi); umrbod ozodlikdan mahrum qilish jazosi faqat 

o‘ta og‘ir jinoyatlar uchun tayinlanishi mumkin (JK 51-moddasi); shaxs 

jazoni  o‘taydigan koloniyaning turi sodir etilgan jinoyat qaysi turkumga 

kirishi bilan bog‘liq holatda belgilanadi. 

Jinoyatlarni tasniflashda jinoyatlar majmui bo‘yicha jazo tayinlash 

(JK 33-moddasi), jinoiy javobgarlikdan ozod qilish (JK beshinchi bo‘limi), 

shu jumladan javobgarlikka tortish muddatining o‘tib ketganligi (JK 64-

moddasi), sudlanganlik holatining tugallanishi (JK 78-moddasi) 

munosabati bilan, shuningdek, voyaga yetmagan shaxslarga  nisbatan 

126 

 

---

majburlov choralarini qo‘llash (JK 88-moddasi) va boshqa holatlar 

bevosita bog‘liqdir.