Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

3-§. Aqli rasolik va aqli norasolik: 

tushuncha va mezonlar 

Jinoyat  subyekti  faqatgina ong va irodasi bor, ya’ni aqli raso shaxs 

bo‘lishi mumkin. 

Qonunchilik bilan o‘rnatilgan jinoyat subyektining belgisi sifatida aqli 

rasolik  va shaxsning yoshi o‘zaro bir-biri bilan chambarchas bog‘langan 

1

 

Қаранг:  Ўзбекистон  Республикаси  Олий  суди  Пленумининг  2000  йил  15  сентябрдаги  «Вояга 

етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида»ги қарори 21-сон қарори, 5-банди 

1-

қисми // Тўплам, 2-жилд. – Б. 25. 

2

 

Ўша жойда. 

240 

 

                                                           

---

bo‘lib, jinoyat tarkibida o‘zaro bir-birini to‘ldirib turadi, jinoyat 

subyektinigina emas, balki jinoyat tarkibini aniqlashda ham muhim 

ahamiyatga egadir. Bu belgilarning  mavjud bo‘lmasligi yoki ulardan 

birining mavjud bo‘lmasligi ham jinoyat tarkibining yo‘qligini bildiradi. 

Shuningdek, ijtimoiy xavfli qilmish sodir etgan shaxsning aybdorlik va 

jinoiy javobgarlik masalasi bekor bo‘ladi.  

O‘z xatti-harakatlarining faktik tomonini va ahamiyatini to‘g‘ri 

tushunib yetish va baholash qobiliyati hamda shu bilan birga o‘zining 

harakatlarini va irodasini ongli boshqarish aqli raso shaxsni aqli noraso 

shaxsdan ajratib turadi.