Harbiy-texnik instituti konstitutsiyaviy huquq

 

---

23 
III BOB. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI KONSTITUTSIYAVIY 
HUQUQ NORMALARI TUSHUNCHASI, MANBALARI VA 
TIZIMI 
REJA: 
1-§. Konstitutsiyaviy-huquqiy normalar tushunchasi va ularning 
o‘ziga xos xususiyatlari. 
2-§. Konstitutsiyaviy-huquqiy normalarning tuzilishi va turlari. 
3-§. Konstitutsiyaviy-huquqiymunosabatlar, 
ularningsubyektlari,obyektlari va turlari. 
4-§. Konstitutsiyaviy huquqning manbalari. 
5-§. Kontitutsiyaviy huquqning tizimi. 
1-§. Konstitutsiyaviy–huquqiy normalar tushunchasi va ularning 
o‘ziga xos xususiyatlari 
Konstitutsiyaviy huquq milliy huquqiy tizimning eng muhim sohasi 
bo‘lib hisoblanadi. Bu huquq sohasida umumiy huquqqa tegishli bo‘lgan 
belgilar bilan bir qatorda, ushbu huquq sohasini boshqa huquq sohalaridan 
ajratib turuvchi o‘ziga xos xususiyatlar ham mavjud. 
Konstitutsiyaviy-huquqiy normalar
deb, Konstitutsiyaviy 
huquqning predmetini tashkil qiluvchi muayyan ijtimoiy munosabatlarni 
tartibga soluvchi huquqiy normalarga aytiladi va ular barcha normalarga 
tegishli bo‘lgan o‘ziga xos xususiyatlarga ega bo‘ladi. Boshqa huquq 
normalari singari, ular ham davlat nomidan chiqariladi, umummajburiy 
qoidalarni o‘rnatadi, davlat tomonidan himoya qilinadi, ularning bajarilishi 
ta’minlanadi va kafolatlanadi.
Ammo konstitutsiyaviy huquq normalari boshqa huquq sohalari 
normalaridan farq qiluvchi xususiyatlarga ega bo‘lib, ular o‘zlarining 
maqsad va vazifalari bilan ajralib turadi. 
Huquq sohalari bir-biridan o‘zining tartibga solish 
munosabatlari turi bilan farqlanadi.
Konstitutsiyaviy huquq
– davlat hokimiyati tashkil etilishini 
mustahkamlovchi, jamiyatning bugungi kuni va kelajagini belgilovchi, 
jamiyat va shaxs munosabatlarini tartibga soluvchi inson va fuqarolarning 
huquqlarinihamda davlatning ma’muriy-hududiy tuzulishini belgilovchi 
davlat organlari tizimi va ular faoliyatining eng muhim jihatlarini 
mustahkamlovchi huquqiy normalar yig‘indisidir. 

---

24 
Bu ta’rifga muvofiq qaysi huquqiy normalar o‘z mazmuniga ko‘ra, 
konstitutsiyaviy huquqqa tegishlimi yoki tegishli emas ekanligini aniqlash 
mumkin. 
Agar huquqiy norma O‘zbekistonning ijtimoiy iqtisodiy va siyosiy 
tuzumiga, fuqarolarning huquqiy holatiga aloqador bo‘lsa, ularning asosiy 
huquqlari va erkinliklarini belgilab bersa, demak bunday normalar 
konstitutsiyaviy huquqiy normalar bo‘lib hisoblanadi. 
Masalan, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining 1990-yil
20-iyunda qabul qilingan