Harbiy san`at tarixi

2 Мавзу: Qadimgi Yunoniston va Rimning harbiy san`ati.
Reja:
1. Qadimgi Yunoniston xududidagi shaxar davlatlarda harbiy ish.
2. Qadimgi Yunoniston qo’shini va uning tashkiliy tuzilishi.
3. Qadimgi Rim va undagi harbiy unvon va mansablar.
4. Qadimgi Yunoniston va Rimda harbiy safarbarlik.
Хулоса
Эътибор беринг:
Qadimgi SHarq xalqlarning harbiy san’ati qadimgi g‘arb xalqlarga, masalan yunonlarga, rimliklarga, ham o‘z ta’sirini o‘tqazgan.
Antik mamlakatlarda ( Qadimgi YUnonistan, Qadimgi Rim) dastlabki davrda qurolli kuchlar militsiya tizim asosida tashkil topgan. Bu degani, xar bir erkak harbiy ishni bilib, armiyada xizmat qilish lozim edi. Tinchlik davrida yoshlar dastlabki harbiy tayyorgalikni o‘tishar edi, urush paytida esa ularni armiyaga safarbar qilishgan. Ammo jamiyatdagi sinfiy tabaqalanishi erkin axolini kamayishiga olib kelgan. Sabab shundaki, xonavayron bo‘lgan dehkon qulga aylanar edi. SHuning uchun ozod bo‘lgan odam kamayib ,yollangan armiyani tashkil qilishga majbur bo‘lishgan. Qadimgi YUnonistonda armiya asosini piyodalar tashkil etgan. Ular ikki turga bo‘lingan- og‘ir qurollangan va engil piyodalar. Og‘ir qurollangan piyodalar
( goplitlar) nayza, kalta shamshir, qalqon,kukrakdagi himoya qiluvchi bronza sovut bilan qurollangan edi. Engil piyodalar esa engil nayza yoki o‘q-yor bilan qurollangan . Qo‘shinning asosini falanga tashkil etgan, ya’ni bir necha safdan va qatordan iborat bo‘lgan harbiy qism. U 8 qator saf tortgan 8000 jangchilardan iborat edi. Falanga front buyicha 1 km-ga. chuzilgan edi. Jang paytida markazda og‘ir qurollangan piyodalar(goplitlar) falangani tashkil etib saf tortishgan, qanotlarda otliqlar, oldingi qatorda esa yoyma saf tortgan engil piyodalar joylashgan edi. Falanga bir qancha afzalliklarga ega bo‘lgan. Uning kuchi- safning jipsligida edi, qarshi tomondan unga shikast etkazishning imkoni bo‘lmagan. Uning kuchli tomoni - bu uning zarbasi edi. Ammo uning salbiy tomoni ham bor edi, ya’ni u katta masofaga xujum qilolmas edi, uning qanotlari (flanglari) ochiq edi, u faqat tekis joyda jang qilib, o‘rmonda, tog‘larda jang qilolmasdi, chekinayotgan dushmanni ta’qib etishga mutlaqo yaroqsiz edi, zarba kuchini oshirish uchun qo‘shimcha ko‘chi , zaxira,yo‘q edi.