|
МУҒАЛЛИМ ҲӘМ ҮЗЛИКСИЗ БИЛИМЛЕНДИРИЎ
33
shaxsning ijtimoiy huquqiy faoligini oldindan aniqlab beradi. Demak, qonuniy xulq- atvor
deganda, shaxsning ijtimoiy ahamiyatga ega bo’lgan harakatlari, ko’nikmalari, qonunga
rioya qilish foydalanishni qo`llash harakatlarini tushunish mumkin.
Kichik yoshdagi o`quvchining huquqiy madaniyatini shaklantirish bu davlatning huquqlari
va huquqiy bilimlarni o`zlashtirish haqidagi jarayondir. Zero kichik yoshdagi o`quvchining
huquqiy madaniyati aniq belgilanmagan, uning huquqiy madaniyati quyidagilarda namoyon
bo`ladi: bolaning majburiyatlari; boshqalar bilan qadriyat munosabatlarini rivojlantirish;
odamlar, tengdoshlar, inson va fuqaroning huquq va erkinliklarini hurmat qilish; qonuniy
xulq-atvor ko’nikmalari va odatlari, jamiyatda xulq-atvor qoidalariga rioya qilish zarurligini
anglash kabilardan iborat. Kichik yoshdagi maktab o`quvchilarining huquqiy madaniyatini
shakllantirish uning ijtimoiy dunyoda o`ziga xos huquqiy mavjudligi chegaralari bilan,
muayyan huquqiy maqomga ega bo`lgan sub’yekt sifatida o`ziga xos bolaligi bilan mos
keladi. Ijtimoiy faoliyat qonunlarning qat’iy bajarilishiga ichki ehtiyoj, ularni to`g`ri
tushunish va qo’llash qonunlarni bilishga asoslangan. Huquqiy madaniyat ko`p qirralili
jarayon bo`lib, u mazmuni faqatgina qonunlarni bilish, huquqiy ma’lumotlardan xabardor
bo’lish bilan izohlanmaydi, u shaxslarning qonunlarga amal qilishi va ularga bo`ysunish
madaniyati hamda o`z haq-huquqlarini himoya qilish uchun sudga murojaat etish ehtiyoji
ham demakdir. Huquqiy madaniyat turli majorolarni hal qilishdaqonunga xilof kuchlardan
foydalanishni rad etishni ham nazarda tutadi.
Adabiyotlar:
1. Karimov I.A. O’zbekistonning siyosiy-ijtimoiy va iqtisodiy istiqbolining asosiy tamoyillari. Toshkent,
“O’zbekiston”, 1995-yil, 29-bet.
2. Golovchenko, VV Huquqiy ta’lim samaradorligi: kontseptsiya, mezonlar, o’lchash usullari / VV
Golovchenko. - Kiev: ed – “Naukova Dumka”, 1985. - 220 p.
3. Golovchenko, В. В. Эффективность правового воспитания: понятие, критерии, методика измерения /
В. В. Головченко. - Киев: изд - во “Наукова думка”, 1985. - 220 с.
4. Дубровина, И. В. Психическое развитие воспитанников детского дома / Под ред. И. В. Дубровиной,
А. Г. Рузской - М.: Педагогика - 1990. - 264 с.
5. Дячкова, С. Жизьненный театр. Роль игры в воспитании / С. Дячкова // Классное руководство и вос
-
питание школьников. - 2008. - № 7.
6. KarimovaO.,RafiqovA.O‘quvchiyoshlarnihuquqiytarbiyalash.-T.:O‘qituvchi, 32-bet.
7. Есикова, Т. В. Этапы развития правового сознания / Т. В. Есикова // Право и образование. - 2015. -
№1. - С. 15 - 24.
8. Антонов, В. В. Изучаем права человека: рабочая тетрадь для учащихься / В.В. Антонов. - М.: ВИТА
- ПРЕСС, 19 с.
9. Суслова, А. Б. Обеспечение прав ребенка в образовательном процессе. - М., 2005. - С. 32.
10. Karimova O., Rafiqov A. O‘quvchi yoshlarni huquqiy tarbiyalash. -T.: O‘qituvchi, 32-bet.
11. Денисенко, О. Восприятие своих родителей подростками из неблагополучной семби / О. Денисенко
// Воспитательная работа в школе. -2010. - №9. - С. 93 - 116.
РЕЗЮМЕ
‘’’Maqolada “huquqiy madaniyat” tushunchasi, uninh tuzilishi va huquqiy madaniyatga xos tushunchalarning
mazmun-mohiyati, bu tushunchalarning tarixiy tadriji va taraqqiyoti keltirib o`tilgan, Shuningdek, boshlang‘ich
sinf o‘quvchilarida “huquqiy madaniyat”ni shakllantirish zarurati hamda uning samarli usullari taqdim qilingan.
РЕЗЮМЕ
В статье раскрывается понятие «правовая культура», его структура и сущность понятий правовой куль
-
туры, историческая эволюция и развитие этих понятий, а также необходимость формирования «правовой
культуры» у учащихся начальных классов и ее эффективные методы.
SUMMARY
The article describes the concept of «legal culture», its structure and the essence of the concepts of legal
culture, the historical evolution and development of these concepts, as well as the need to form a «legal culture» in
primary school students and its effective methods. made.
Do'stlaringiz bilan baham: |
