Harakatlar strategiyasi 2017–2021 Inson manfaatlarini ta’minlash va mahalla taraqqiyoti yili

МУҒАЛЛИМ ҲӘМ ҮЗЛИКСИЗ БИЛИМЛЕНДИРИЎ
26
РЕЗЮМЕ
В статье описаны активные методы и формы обучения на основе интерактивных методов в биологи
-
ческих науках, основанные на влиянии методов интерактивного общения на интеллектуальное развитие 
обучающегося, и его задачи.
SUMMARY
The article describes the active methods and forms of teaching based on interactive methods in the biological 
sciences, based on the impact of interactive communication methods on the
Yuldasheva G.T.
Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti
“Informatika o`qitish metodikasi kafedrasi” katta o`qituvchisi
Tayanch so‘zlar: 
kompetensiyaviy yondoshuv,kompetensiya, kompetentlik, instrumental, 
shaxslararo, tizimli, muloqot.
Ключевые слова: 
компетентный подход, компетентность, инструментальный, межлич
-
ностный, системный, коммуникативный.
Key words: 
competence approach, competence, competence, instrumental, interpersonal, 
systematic, communication. 
TALABALARDA O‘ZINI O‘ZI RIVOJLANTIRISH KOMPETENSIYASINI 
SHAKLLANTIRISH JARAYONINING PEDAGOGIK TA’MINOTI
Kirish. Bugungi kunda oliy ta’limda doimiy ravishda o‘zini o‘zi rivojlantirishga 
qodir pedagogik kadrlarni tayyorlashga ehtiyoj mavjudligi va talabalarning o‘zini o‘zi 
rivojlantirish darajasining pastligi ham mavjuddir. Shunga uchun oliy ta’lim pedagog 
hodimlari quyidagi kasbiy sifatlarga ega bo‘lishi talab etiladi: talabarga samimiy va qiziqishi 
bilan qarash; hamkasblari va talabalarning maqul (konstruktiv) bo‘lgan tanqidlarini qabul 
qilishga tayyor bo‘lishliligi, shunga ko‘ra, o‘z faoliyatiga o‘zgartirishlar kiritishi, atrofdagi 
olamda bo‘layotgan voqealar va ijtimoiy vaziyatlarga nisbatan o‘zining shaxsiy nuqtai 
nazariga ega bo‘lish va ular haqida o‘quvchilar bilan fikr almashishliligi,bilim va aql 
xazinasi rolini o‘ynashdan saqlanishga intilishi,o‘z adresiga nisbatan aytilgan kinoyali 
tanbehlarga xotirjamlik bilan javob qaytarishi, o‘qitishda o‘ziga xos pozitsiyaga va 
o‘qitish uslubiga ega bo‘lish,boo‘qalardan ajralib turadigan tomonlari bo‘lish, talabalari 
bilan o‘z fikrlari va xissiyotlari bilan o‘rtoqlashish, o‘zini kompetent holda tutish, natija 
uchun shaxsiy javobgprlik, qiziquvchanlik, bahs yurita olish va boshqalar, o‘z o‘quv faniga 
kirishib ketkanligini namoyish qilish va aniq, tushunarli va ifodali tildan foydalanish. Bunda 
pedagogning tayanch va hususiy kompetensiyalari katta rol o‘ynaydi. Ta’lim muassasalarida 
pedagogning tayanch kompetensiyasi mazkur ta’lim muassasalarida pedagogik faoliyat 
yuritadigan pedagogik kadrlar uchun umumiy sanaladi. Xususiy kompetensiyalari esa, 
ustoz tomonidan fan bo‘yicha tashkil etiladigan ta’lim-tarbiya jarayonining mazmuni va 
barkamol shaxsni kamolotga еtkazishda tutgan o‘rni bilan farqlanadi. Pedagogning tayanch 
kompetensiyasi ularda xususiy kompetensiyalarni shakllantirishga asos bo‘lib xizmat qiladi. 
Pedagogik kompetensiyalarning yuqorida qayd etilgan ikki turi bir-biri bilan chambarchas 
bog‘langan. Shu sababli mazkur kompetensiyalarni shakllantirish jarayoniga majmuali 
yondashish talab etiladi.
Ta’lim jarayonida o‘zini o‘zi rivojlantirish g‘oyasi bugungi kunda muhim ahamiyat 
kasb etmoqda. O‘zbekiston Respublikasi oliy ta’lim tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish 
konsepsiyasida O‘zbekiston Respublikasi oliy ta’limni tizimini isloh qilishning ustuvor 
yunalishlari belgilash zamonaviy bilim va yuksak ma’naviy – ahloqiy fazilatlarga ega, 

---