Хар хил босқичдаги кариес касалликларини клиникаси. Қиёсий ташҳиси

АҚШ консерватив стоматология дарслигида:

• Тиш кариеси – кальцинирланган тиш тўқималарини локал емирилишига олиб келадиган тишларнинг инфекцион микробиологик касаллиги.

Кариес этиологиясининг замонавий талқини:

• Умумий омиллар:
• Нотўлиқ овқатланиш ва сифатсиз ичимлик суви;
• Тиш тўқималарини шаклланиш ва етилиш даврида орган ва тизимлардаги функционал бузулишлар;
• Организмга экстремал таъсир;
• Ирсий касалликлар. Бузилган генетик код.

Кариес этиологиясининг замонавий талқини:

• Махаллий омиллар:
• Микроорганизмларга бой тиш пилакчаси ва караши;
• Оғиз суюқлигини таркиби ва миқдорини ўзгариши;
• Оғиз бўшлиғидаги ёпишқоқ углевод қолдиқлари;
• Тиш қаттиқ тўқималарини резистентлиги;
• Тиш қаттиқ тўқималарининг нотўлиқ структураси;
• Тиш пульпасининг холати;
• Тиш-жағ тизимини шаклланиш давридаги, доимий тишларни ёриб чиқиш давридаги холади.

Тиш кариесининг кўп омилли модели
Инсон: эмаль кристаллари структураси, минераллари; сўлак хажми ва сифати; иммунитети; одатлари
Микроорганизмлар: S.mutans, Lactobacilli ва бошқа бактериялар
Атроф муҳит: тиш карашини миқдори ва сифати, ферментлар ва минераллар, бактериялар, химоя омиллар, маданият.

Кариес касаллигини келтириб чиқарувчи бирламчи омиллар:

• Тиш тўқимасини кариесга мойиллиги;
• Тиш пилакчаси;
• Кариесоген омиллар билан доимий алоқа.

Тиш пилакчаси

• Ёпишқоқ структурали бўлиб, бактериал хужайра ва хужайралараро модда (матрица)дан иборат.
• Милк усти карашлар – кариес чақирувчи омил;
• Милк ости карашлар – пародонт касаллигини чақирувчи омил.

Тиш карашининг ривожланиш фазалари:

1-фаза:
(1-2 кун)
Милк билан чегараланган тиш юзаси бактериялар билан қопланади. Улар мавжуд бактерияларга ёпишади