H. T. Tursunov, T. U. Raximov ekologiya o’quv qo’llanma Toshkent

va uning bilan bo’lgan tabiiy muhitning buzilishi muhofazani
kuchaytirish , alohida resurslardan foydalanishni xuquqiy tartibga
solish uchun «Suv va suvdan foydalanish to’g’risida» (1993); «Alohida
muhofaza qilinadigan tabiiy xududlar to’g’risida» (1993); «Atmosfera
havosini muhofaza qilish to’g’risida» (1996); «Xayvonot dunyosini
muhofaza qilish va undan foydalanish to’g’risida» (1997) va boshqa
qonunlar qabul qilingan. Mavjud qonunlar va normativ huquqiy
hujjatlarda fuqorolaming ekologik xuquqlariga katta o’rin berilgan.
«Tabiatni muhofaza qilish to’g’risida»gi qonunning muqaddimasida-
«Qonunning maqsadi inson va tabiat o’rtasidagi munosabatlar uyg’un
muvozanatda rivojlanishini, ekologiya tizimlari, tabiat komplekslari va
ayrim ob’ektlar muhofaza qilinishini ta’minlashdan, fuqarolaming
qulay atrof-muhitga ega bo’lishi xuquqini kafolatlashdan iboratdir» deb
ta’kidlanadi. 
Qonunning 
12-moddasiga 
binoan 
«O’zbekiston
Respublikasi aholisi o’z salomatligi va kelajak avlodning salomatligi
uchun qulay tabiiy muhitda yashash, o’z salomatligini atrof muhitning
zararli ta’siridan muhofaza qilish xuquqiga ega». Ana shu maqsadda
O’zbekiston Respublikasi aholisi tabiatni muhofaza qilish bo’yicha
jamoat tashkilotlariga birlashish , atrof tabiiy muhitning ahvoli hamda
uni muhofaza qilish yuzasidan ko’rilayotgan chora-tadbirlarga doyr
axborotlami talab qilish va olish -huquqiga ega». korxonalar,
mansabdor shaxslardan va fuqarolardan belgilangan tartibda tovon
pulini undirish majburiydir. shartnomalari bekor qilinadi va tabiatdan
foydalanuvchi keltirilgan zararni doplati majbur bo’ladi. Atrof-muhit
va inson salomatligiga zarar yetkazadigan faoliyat, ekologik