H. T. Avezov, sh sh. Xudoyberdiyev

Adsorbilanish  issiqligi.  Fizikaviy  adsorbilanishda  ham,  xemosorbsiya  ham 

issiqlik  effekti  kuzatiladi,  ya’ni  issiqlik  chiqadi.  Xemosorbsiyada  ajralib 

chiqadigan  issiqlik  miqdori  kimyoviy  reaksiyalarning    issiqlik  effektiga  yaqin 

keladi.  Fizikaviy  adsorbilanishda  ajralib  chiqqan  issiqlik  kalorimetr  yordamida 

o’lchanadi.  1g  adsorbentga  gaz  yoki  bug’  yutilganda  chiqqan  umumiy  issiqlik 

miqdori  adsorbilanishning  integral  issiqligi  deyiladi  va  ushbu  tenglamadan 

topiladi: 

m

Q

q



int

 

---

 

63 

bunda:  Q-ajralib  chiqqan  umumiy  issiqlik  miqdori,  m-adsorbent  massasi. 

Adsorbentga ma’lum miqdorda modda yutilgandan keyin yana bir mol yutilganda 

ajralib chiqqan issiqlik adsorbilanishning differensial issiqligi deyiladi, ya’ni: 

dn

dQ

q

dif



 

 

Adsorbilanish  vaqtida  issiqlik  juda  kam  miqdorda  sust  ajralib  chiqadi.  Shu 

sababli adsorbilanish issiqligini aniqlashda bir qator eksperimental qiyinchiliklarni 

yengishga to’g’ri keladi.