Х. С. Асатуллаев, Б. О. Турсунов, М. А. Маманазаров к

 
 

---

43 
3.4. Корхоналар фаолияти самарадорлигини оширишда замонавий 
стратегиялардан фойдаланиш 
Стратегияни тавсифлаш учун корхонанинг жорий ҳолати ҳақида, у 
муайян истиқболда ўзини қандай тутиши кераклиги ва қандай йўналишда 
исталган мақсад томон ҳаракат қилиши ҳақида аниқ тасаввурга эга бўлиши 
керак. Стратегияни ишлаб чиқишга алгоритмик ёндашув мавжуд бўлиб, шу 
сабабли ҳар қандай корхона бу йўналишда мустақил ҳаракат қилиши 
мумкин. Масаланинг нозик томони шундаки, ҳар бир алоҳида бизнеснинг 
хусусиятлари, шунингдек унинг мақсадларига эришишнинг ўзига хос 
воситалари ҳеч қандай йўриқномада берилмаган. 
Инвестор ўз маблағларини самарали киритишни режалаштириш учун 
корхонанинг мақсадлари ва имкониятларининг тавсифини бошқа худди 
шундай тавсифлар билан солиштириладиган шаклда олиши керак. Шунинг 
учун корхона стратегияларни ишлаб чиқиш ва тақдим қилишнинг 
умумэътироф этилган қоидаларига мос ҳолда ҳужжатлаштирилиши лозим. 
Стратегия корхонанингнинг инвестициявий жозибадорлигини ошириш-
нинг воситаларидан бири бўлиб ҳисобланади ва одатда кенг миқёсли 
фаолиятни йўлга қўйган йирик корхоналарда ишлаб чиқилади. Уни ишлаб 
чиқишни муайян обрў эътиборга эга бўлган, бундай хизматларни кўрсатишга 
ихтисослашган консалтинг компанияларига топшириш мақсадга мувофиқ. 
Бундай маслаҳатчиларнинг ижобий имижи стратегиянинг муҳимлиги 
фойдасига жиддий далилдир. Бироқ бундай маслаҳатчиларнинг хизмати 
юқори баҳоланади ва ҳамманинг ҳам имкониятларига тўғри келмайди. 
Масалан, фаолиятни ривожлантириш муаммоларига биринчи марта дуч 
келган кичик ёки ўрта корхона бундай хизматлардан фойдалана олмайди. 
Бундай корхона учун мақбул йўналишни белгилаб олиш учун ушбу 
муаммоларни батафсилроқ кўриб чиқамиз. Кичик ва ўрта корхоналарда 
бизнесни ривожлантириш шароитида стратегик бошқариш муаммоларини 
тахминан қуйидагича тавсифлаш мумкин: 

---

44 
Бундай вазиятда мақсадларни белгилашнинг муайян маданияти ҳамда 
акциядорлар ва менежментнинг ушбу мақсадларга эришиш йўлидаги 
ҳамжиҳатлиги талаб этилади. Бу маданиятнинг асоси – вазиятни билиш ва 
таҳлил қила олиш, мақсадларни тавсифлаш, вазифаларни тақсимлаш, 
ресурсларни таъминлаш ва уларни бошқариш ҳуқуқини бўлиб беришдир. 
Берилган стратегик мақсадлар рўйхатини SMART12 мезонларини 
ҳисобга олган ҳолда яна бир марта аниқ таърифлаб бериш зарур: