H. H. Imomov investitsiyalarni tashkil etish va

Aksioner  qimmatbaho  qog‘ozlari  (eguity  securities)  -   bozor 
muomalasidagi  pul  huijati  bo‘Ub,  hujijat  egasining  ushbu  hujjatni 
cliiqargan shaxsga nisbatan mulkiy huquqqa egaligini tasdiqlaydi.
Zayom qimmatbaho  qog'ozlar (debt securities)  — bozor muo­
malasidagi pul hujjati bo‘lib, zayom egasining ushbu hujjatni chiqar- 
gan shaxsga nisbatan munosabatini tasdiqlaydi.
Zayom qimmatbaho qog‘ozlari quyidagi shakllarda chiqariladi;
Obligatsiya (bond)  (oddiy veksel, qarz majburiyati) pulhdastak 
bo‘lib, uning sohibiga kafolatlangan va qat’iy belgilangan pul daro­
madi yoki shartnoma asosida belgilangan o'zgaravchan pul daroma- 
dini  olish  huquqini beradi.
Pul bozori dastaklari - pulh dastak bo'lib, uning sohibiga m alum  
bir  davr  ichida  kafolatlangan  va  qat’iy belgilangan  pul  daromadi 
olish huquqini beradi.  Bu dastaklar bozorda pasaytirilgan narxlarda 
sot^adi, narxni pasaytirish darajasi foiz stavkasining kalta-kicMkhgiga 
va qarzni qoplanisJi muddatiga bog'hqdir.  Bularga g‘azna veksellari, 
depozit sertifikatlari, bank apsentlari va boshqalar kiradi.
Moliyaviy derivatlar (financial derivatives) — bozor narxiga ega 
bolgan puUi dastak bo‘lib,  uning sohibiga birlamchi qimmatbaho 
qog‘ozlami sotish yoki sotib olish huquqini beradi.  Bularga opsion- 
lar,  fyucherslar,  varrantlar,  svoplar  kiradi.
Xalqaro portfel investitsiyalari harakatini hisobga olish maqsa­
dida to‘lov balansida quyidagi kalegoriyalar qabul qiUngan:
Nota  (qarz majburiyati)  (note)  -  qisqa muddatli (3-6 oy)  puUi 
dastak bo‘hb, bank bilan kelishuv asosida qarz oluvchioing o‘z nomiga 
chiqariladi, bozorda joylashtirilishi kafolatlanadi va sotihnagan no- 
talar  sotib  ofinadi,  rezerv  kreditlar  bilan ta ’minlanadi.  Keng tar- 
qalgan  notalar  — Yevronotalardir.
Opsion (option)-  shartnoma (qimmatbaho qog‘oz) bo‘fib, xari- 
dorga  ma’lum  bir  qimmatbaho  qog‘oz  yoki  tovarni  belgilangan