H. A. Jamolxonov hozirgi o‘zbek adabiy tili


-§Omonimlarning yuzaga kelish sabablari



Download 1,41 Mb.
bet160/271
Sana31.01.2022
Hajmi1,41 Mb.
#420091
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   271
Bog'liq
Жамолхонов HOZIRGI O’ZBEK ADABIY TILI

115-§Omonimlarning yuzaga kelish sabablari har xildir. Xususan:
1.Tilda azaldan mavjud bo’lgan ayrim so’zlarning shakllari tasodifan teng bo’lib qoladi: baqa («qurbaqa») va baqa («suv tegirmonining parrakdan harakat olib, tegirmon toshini aylantiruvchi metall qismi»).
2.Bir ma’noli so’z leksik ma’noning ko’chishi oqibatida ko’p ma’noli so’zga aylanadi, keyinroq bosh ma’no va hosila ma’no o’rtasidagi bog’lanish unutilib, bir so’z negizida ikkita boshqa-boshqa leksema paydo bo’ladi: kun («quyosh»)- kun («sutka», «kun chiqqandan yana kun chiqqungacha bo’lgan vaqt») kabi.
3.Boshqa tillardan o’zlashtirilgan ayrim leksemalar o’zbek tilidagi u yoki bu leksemaga shaklan teng bo’lib qoladi: toy (o’zb. «otning ikki yashardan kichik bolasi») – toy (f-t: «katta to’p qilib taxlab yoki bosib bog’langan mol va shu tarzdagi mol o’lchovi»).
4.Boshqa tillardan o’zlashtirilgan leksemalar orasida shaklan teng bo’lgan so’zlarning uchrashi omonimiyaga olib keladi: rasm (arabcha: «surat») – rasm (arabcha: «urf-odat»).
5.Leksemalar yasalishi ham ba’zan omonimlarni keltirib chiqaradi: qo’noq («tariq») - qo’noq (qo’n+oq: «mehmon») kabi.

Download 1,41 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   271




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish