HARAKATNI ILG‘OVCHI MOSLAMALARNING TURLARI
Infraqizil nurli turi — ushbu harakatni ilg‘ovchi moslamalar issiqlik nurlarini (ifraqizil) tahlil qiladi.
Ultratovushli turi — ushbu moslamalar tovush to‘lqinlarini tahlil qiladi. U ovoz to‘lqinlarni tarqatadi va ikkinchi bo‘lmasi orqali qaytayotgan signallarni dopler effekti bo‘yicha tahlil qilib, xotirasida atrof-muhitning shartli shaklini hosil qiladi. Agar muayyan shaklda, ya'ni hududda o‘zgarish sezilsa, qaytayotgan to‘lqin orqali signal berilib, uskuna ishlashini ta'minlaydi.
Radioto‘lqinli turi — tomografik va mikroto‘lqinli moslamalar ham ultratovushlilari kabi ishlaydi. Yagona farqi shundaki, ular tovushlarni emas, radioto‘lqinlarni tahlil qiladi. Radioto‘lqin nometall bo‘lgan jismlardan o‘ta oladi va kattaroq hududni nazorat qila oladi. Bunday uskunalar qimmatbaho, ammo kengroq hududlar va omborlarni nazorat qilishda samarali foydalaniladi, ma'lum miqdorda elektr energiyasini tejash bilan birga o‘ziga xos sezgir himoya tizimini yaratadi.
Fotoelektrli turi — ushbu moslamalar yorug‘lik nurlaridan ta'sirlanish orqali ishlaydi. Aniqrog‘i, ular ikkita sensordan tashkil topgan bo‘lib, biri yorug‘lik chiqaradi va ikkinchisi qabul qiladi. Qabul qiluvchi uskuna yorug‘likni elektr tokiga aylantirib, relelarga ulash yoki uzish signallarini beradi. Bunga misol tariqasida metropolitendagi nazorat o‘tish to‘siqlarida mavjud turniketlarning ochilishida signal beruvchi moslama fotoelektrik turiga mansubligini eslatib o‘tish kifoya. Va nihoyat, eng muhimi, fotoelektrik turdagi harakatni ilg‘ovchi moslamalardan ko‘cha yoritish tizimlarida keng foydalanish — energiya va mehnat resurslarini tejashga olib keladi. Bu esa, yuqorida ta'kidlanganidek, iste'mol madaniyatining yuksak namunasidir.
4. Namlik datchik— gazlar, suyuqliklar va qattiq jismlar (shu jumladan, sochiluvchan jismlar, masalan, tuproq, qum) namligini oʻlchaydigan asbob. Gigroskopik, elektr-kimyoviy, gigrometrik va psixometrik xillari bor. Gigroskopik Namlik oʻlchagichning ishi materiallar va moddalarning atrof muhitdagi namlik (suv buglari) ni oʻziga yutish xossasiga asoslangan. U gazlar va suyukliklarning namligin oʻlchashda ishlatiladi. Elektrkimyoviy namlik oʻlchagich jismlardan elektr toki utkazilganda unda kimyoviy reaksiya yuz berib, namlik miqdorini oʻzgartirishga asoslangan. U bilan ham gazlar va suyukliklarning namligi oʻlchanadi. Gigrometrik Namlik oʻlchagichning ishi namlik miqdoriga qarab yogʻsizlantirilgan soch tolasining oʻz uzunligini oʻzgartirishi xossasiga asoslangan. U gazlarning namligini oʻlchash uchun ishlatiladi. Psixrometrik namlik oʻlchagichning ishi ikki termometr (biri quruq, ikkinchisining ustiga hoʻllangan mato oʻralgan) ning koʻrsatishlar farqini oʻlchashga asoslangan. Bu ham gazlar uchun moʻljallangan. Namlik oʻlchagich larning sigʻimli, konduktometrik va yadroviy magnit rezonans hodisasiga asoslangan turlari ham bor. Bular suyukliklar va qattiq jismlar namligini oʻlchash uchun moʻljallanadi.
Havoning nisbiy namligini va DHT11 haroratini o‘lchash uchun datchiklarni ko‘rib chiqiladi hamda datchik ko‘rsatgichlarini SKI WH1602 ekraniga chiqarish uchun loyiha yaratiladi.
Ushbu qiziqarli amaliyot darsimiz quyidagilardan iborat:
Bugungi darsimiz uchun kerakli komponentlar va datchiklar
Datchik bir qatorga 2,54 mm oraliq bilan joylashgan 4 ta chiqishlari bor
Dasturiy Ta'minot
Ulanish tartibi
Do'stlaringiz bilan baham: |