Guruhi Fayzullayev Ibratjon. Kompyuter arxitekturasi fanidan 1-topshiriq mavzu: ko‘p yadroli protsessorlarning arxitektura turlari

Quvvat, issiqlik va soat cheklovlari. Kompyuter ko'p yadroli protsessorni kamroq yadroli yoki bir yadroli protsessor kabi qattiq boshqara olmasligi mumkin. Zamonaviy protsessor yadrosi 500 milliondan ortiq tranzistorni o'z ichiga olishi mumkin. Har bir tranzistor almashtirilganda issiqlik hosil qiladi va bu issiqlik soat tezligi oshishi bilan ortadi. Barcha issiqlik hosil bo'lishi protsessor to'plami orqali yadrodan xavfsiz tarzda chiqarilishi kerak. Ko'proq yadrolar ishlayotgan bo'lsa, bu issiqlik protsessor paketining sovutish qobiliyatini ko'paytirishi va tezda oshib ketishi mumkin. Shunday qilib, ba'zi ko'p yadroli protsessorlar issiqlikni boshqarishga yordam berish uchun soat tezligini, masalan, 3,5 gigagertsdan 3,0 gigagertsgacha kamaytirishi mumkin. Bu paketdagi barcha protsessor yadrolarining ish faoliyatini pasaytiradi. Yuqori darajadagi ko'p yadroli protsessorlar murakkab sovutish tizimlarini talab qiladiva uzoq muddatli tizim ishonchliligini ta'minlash uchun ehtiyotkorlik bilan joylashtirish va monitoring qilish.

Amaliy qism
1-usul:
1-qadam. Buni amalga oshirish uchun ishchi stoldagi “My Computer”ga kompyuterning o‘ng tomonidagi sichqonchani bosing, va "Xususiyatlar (Properties)" bandini tanlang (2.1-rasm).


2.1-rasm. Protsessorga kirish
2-qadam. Chap tomonda oyna ochiladi, "Device Manager" elementini toping. Kompyuteringizda joylashgan protsessorlarning ro‘yxatini ochish uchun asosiy nuqtalarning chap tomonida joylashgan o‘qni, shu jumladan "Protsessorlar" bandini bosing (4-rasm).

2.2 -rasm. Shaxsiy kompyuterning Protsessorlari haqida ma’lumotlar
Ro‘yxatda nechta protsessor borligini hisoblash bilan, protsessorda nechta yadrolar borligiga ishonch bilan ayta olasiz, chunki har bir yadro alohida, takrorlanadigan bo‘lsa ham yozib oladi. Sizga taqdim etilgan namunada 4 ta yadro mavjudligi ko‘rsatilgan.
2-usul:
Amallar ketma-ketligi quyidagicha.

1. 
   “Windov” tugmasini bosamiz va qidiruv bo’limiga “Диспетчер задач“ deb yozmiz va tanlaymiz.
   

2.3-rasm. Vazifa menejeriga kirish

2.Windows-ning vazifalar menejerining yuqori qismida "Ishlash" yorlig‘i mavjud, bu erda markaziy xotiraning xronologik yukidan foydalanib, yadro sonini ko‘rishingiz mumkin.
2.4-rasm. Shaxsiy kompyuterning Protsessorlari haqida ma’lumotlar
3-usul:
Kompyuter yadrolarini hisoblash uchun yana bir imkoniyat, buning uchun kompyuterda barcha tarkibiy qismlarning to‘liq ro‘yxati bo‘lgan hujjatlar kerak bo‘ladi. Protsessor yozuvini toping. Agar protsessor AMDga tegishli bo‘lsa, unda X belgisi va uning yonidagi raqamga e’tibor bering. Agar bu X 2 ga teng bo‘lsa, demak sizda ikkita yadroli protsessor va hokazolar bor.
Intel protsessorlarida yadrolar soni so‘z bilan yoziladi. Agar Core 2 Duo, Dual bo‘lsa, ikkita yadro, agar Quad - to‘rtta bo‘lsa. Albatta, BIOS orqali anakartga borib, yadroni sanashingiz mumkin, ammo tavsiflangan usullar sizni qiziqtirgan savolga aniq javob berganida bunga arziydimi va do‘konda sizga haqiqat aytilganmi yoki yo‘qligini tekshirib ko‘rishingiz va o‘zingizning qancha yadrolaringiz borligini hisoblashingiz mumkin.
4-usul:
Kompyuterimizdan CMD oynani ochib olamiz va u yerga “taskmgr” ni yozamiz va ENTER tugmasini bosamiz.

2.5-rasm. CMD orqali vazifa menejiriga kirish

2.5-rasm. CMD orqali vazifa menejiriga kirish


Xulosa:
Men bu topshiriqni bajarish jarayonida kompyuterimning protsessori qanday ishlayotganligi va buni qanday qilib tekshirib turishning 4 xil usulini, protsessor qanday ishlashini u nimalardantashkil topganligini, protsessorda yadrolarning ahamiyatini va ular qanday vazifa bajarishini va boshqa ko’plab ma’lumotlarni bilib oldim.