Adabiyotlar
Xeld G. Texnologii peredachi dannыx. 7-ye izd. -SPb Piter, K.: Izd. Gruppa BHV, 2003
Kruk B.I. Telekommunikatsionnыe sistemы i seti. Sovremennыe texnologii. M: Goryachaya liniya – Telekom, 2003 god
www.ziyonet.uz
Stephan Rupp, Gerd Siegmund, Telecommunication Software Engineering - Lecture Notes. Edition: V 0.2,20/ http://www.srupp.de
13-laboratoriya ishi. TCP protokoli va ma’lumot uzatishni dasturlash.
Ishdan maqsad: TCP –ulanishni boshqarishni va TSR protokoli va ma’lumot uzatishni dasturlashni o‘rganish.
Nazariy ma’lumotlar
TCP –ulanishni boshqarish
Bu bo‘limda biz TCP-ulanishni o‘rnatilishi va uzilish savollarini ko‘rib chiqamiz. TSR-ulanishni o‘rnatilish tartibi kutish vaqtininig ma’lum darajada oshirishga qodir ( misol uchun, WEB-navigatsiya qilishda).
7.1 - rasm. TSR protokolida uch tomonlama qo‘l siqishda segmentlar almashinuvi.
Biror bir mijoz (klient) xost jarayonini amalga oshirayotganida, jarayon bilan ulanishni boshqa xostda (server) orqali tashabbus qiladi. Boshida mijoz ilovasi TSR-mijozni xabarlab, zudlik bilan server bilan TSR ulanishni o‘rnatilishi kerakligini bildiradi. TSR-mijoz TSR-ulanishni quyidagi ko‘rinishda boshlaydi.
Mijoz tomonidagi TSR server tomonga maxsus segmentni yuboradi, bu segmentda ma’lumot bo‘lmaydi. SYN bayroq ushbu segmentning bosh sarlavhasida joylashgan bo‘lib (17.8. rasm), 1 o‘rnatilgan, shuning uchun ushbu segmentni SYN-segmenti deyiladi. Mijoz tomonidan boshlang‘ich tartib raqami o‘rnatiladi (clientjsn) va uni SYN-segment maydonida tartib raqam bilan joylashtiradi. SYN-segment IP-deytagramm bilan tuzilgan holda serverga jo‘natiladi.
Qachonki IP-deytagramm(datagramm) SYN-segmenti bilan server xostiga yetib borganda (agar yo‘qolish bo‘lmasa) uni ichidan SYN-segmentni ajratib oladi, so‘ng bufer tashkil etadi va o‘zgaruvchan ulanish uchun, keyingi mijozga segmentni yuboradi,unda TSR-ulanish ajratilishi haqida xabar beradi. Bu segment ham amaliy ma’lumotlar ushlamagan bo‘lib, lekin uning bosh sarlavhasi kerakli ma’lumotga ega. Birinchidan, SYN bayrog‘i, oldingi segmentga o‘xshab, 1-raqam o‘rnatilgan. Ikkinchidan, tasdiqlovchi maydon clentjsn+1 raqamini ushlaydi. Oxirida, server tartib raqam maydoni, o‘zining boshlang‘ich serverjsn tartib raqamini ko‘rsatadi. Agar xostlar so‘zlar orqali muloqat qila olganida, unda ikkinchi segment tarkib ichi ehtimoli, quyidagi ko‘rinishda bo‘lardi: “Men sizniing SYN-segmentingizni oldim, iltimos siz bilan TSR-ulanishni tashkil etsak, boshlanish tartib raqami clientjsn bilan bo‘lib. Men sizning iltimosingizni qoniqtirishga tayyorman. Mening boshlang‘ich tartib raqamim serverjsn “. Ba’zi vaqtlarda ikkinchi segmentni SYNACK-segmenti deyiladi.
SYNACK-segmenti qabul qilib , mijoz xotira ajratadi va bufer uchun o‘zgaruvchan TCP ulanishdan so‘ng serverlarga segmentni jo‘natadi. SYNACK-segmentini qabul qilinganligini tasdiqlovchi – tasdiqlovchi maydonga SERVERJSN+1 raqami joylashadi. Chunki ulanish o‘rnatilib bo‘lganligidan kelib chiqib SYN – segment 0 raqami tashlaydi. Yuqori qadamlarni amalga oshirilgandan so‘ng , mijoz va server ma’lumotlarni bir biri bilan almashinishga tayyor hisoblanadi. Qolgan barcha keyingi segmentlarda bayroq SYN teng 0 qiymatda bo‘ladi. TSP – ulanish jarayoni 17.8 rasmda ko‘rsatilgan. Ushbu jarayonda shunchaki mijoz va server 3 ta segment bilan almashiniladi, bazi hollarda bunday ulanishni o‘rnatilishini “3 tomonlama qo‘l siqish” xam deyiladi.
7.2- rasm TCP - ulanishning yopilishi.
TCP – ulanishning yopilish tartibi deganda xotirani ozod etilishi tushuniladi, ya’ni bufer uchun ajratilgan va o‘zgaruvchan, bu hohlagan tomon tashabbusi bilan amalga oshirilishi mumkin. Rasm 17.9 da TCP ulanishni yopilishi ko‘rsatilgan bo‘lib, tashabbus mijoz tomondanligi ko‘rinib turibdi. Mijoz jarayoni ulanishini yopish komandasini (topshirig‘ini) generatsiya qilib, natijada TCP- mijoz maxsus segmentni yuborishga olib keladi. Bu segmentning bosh sarlavhasida FIN bayrog‘iga 1 o‘rnatilgan. Ushbu segment ma’lumotni olishi bilan server buni tasdiqlab beradi. So‘ng server mijozga tugatuvchi segmentni yuborib , unda FIN bitga xam 1 o‘rnatilgan; o‘z navbatida ushbu segmentni qabul qilganligini mijoz ham tasdiqlaydi. Shundan so‘ng ulanishning barsa resurslari ikkala tomondan ozod etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |