Guruh. 42-21 Bajardi. Nuritdinov Sh Tekshirdi. Maksudova g cho‘zilish va siqilishda ichki kuchlar epyuralarini qurish



Download 1,81 Mb.
Sana29.04.2023
Hajmi1,81 Mb.
#933382
Bog'liq
ERKIN 41-21 MEXANIKA (копия)


Toshkent Arxitektura va Qurilish instituti. Qurilishni boshqarish fakulteti. Qurilish mexanikasi va inshootlar zilzilabardoshligi kafedrasi. Qurilish mexanikasi fanidan. Hisob grafik ishi. Mavzu: Cho’zilish (siqilish) deformatsiyalarida xususiy og’irlikni hisobga olish.
Guruh. 42-21
Bajardi. Nuritdinov Sh
Tekshirdi. Maksudova G
Cho‘zilish va siqilishda ichki kuchlar epyuralarini qurish :
Agar tashqi kuchlar ta’sirida sterjen ko‘ndalang kesimida faqat bo‘ylama ichki kuch N hosil bo‘lsa, bu holda cho‘zilish yoki siqilish deformatsiyasi paydo bo‘lib, bu holat markaziy cho‘zilish yoki siqilish deyiladi. Cho‘zilish va siqilishda faqat N kuchining epyurasi quriladi.
Shartli ravishda cho‘zilishga doir barcha kattaliklarni (+), siqilishga doir kattaliklarni esa (–) ishora bilan qabul qilamiz.
1-misol. Berilgan sterjen (2.1a-rasm) uchun bo‘ylama kuch N ning epyurasi qurilsin. l1 = 3m, 1 l 2 = m, P1= 4 tk, P2 = 6 tk. Tayanchdagi reaksiya kuchi R1 ni aniqlaymiz (bu tayanchda gorizontal reaksiya kuchi va reaktiv moment 0 ga teng bo‘ladi): ∑ Z1 = - P1+ P2 + R1 = 0,
R1 = P1 – P2 = 4tk – 6tk = - 2tk
Yechimdagi (–) ishora tayanch reaksiyasining haqiqiy yo‘nalishi shaklda ko‘rsatilgan yo‘nalishga qarama-qarshi ekanligini bildiradi. Agar R reaksiya kuchida strelka ikki tomonga yo‘nalgan bo‘lib, bitta yo‘nalishga (x) belgi qo‘yilgan bo‘lsa, u holda bu yo‘nalish reaksiya kuchi qiymatini topishdan oldin qo‘yilgan yo‘nalish bo‘lib, belgi qo‘yilmagan yo‘nalish reaksiya kuchi qiymati topilgandan keyingi haqiqiy yo‘nalishdir. Bu holda R2=2tk bo‘ladi.

Bu sterjenni 2 ta uchastkadan iborat deb qarash mumkin. 1. Sterjenning I uchastkasidan (0 ≤ z1 ≤ 1 l ) kesim (2.1b- rasm) o‘tkazib pastki qismini qoldiramiz (2.1d-rasm), yuqori qismini esa tashlab yuboramiz (2.1b-rasm). Tashlab yuborilgan qismining ta’sirini N1 ichki kuch orqali belgilaymiz va uni cho‘zuvchi deb hisoblab, qoldirilgan qismi uchun muvozanat shartlarini yozamiz: ∑ Z1 = N1 – P1 = 0, bundan N1 = P1 = 4 tk bo‘ladi.

Bu sterjenni 2 ta uchastkadan iborat deb qarash mumkin. 1. Sterjenning I uchastkasidan (0 ≤ z1 ≤ 1 l ) kesim (2.1b- rasm) o‘tkazib pastki qismini qoldiramiz (2.1d-rasm), yuqori qismini esa tashlab yuboramiz (2.1b-rasm). Tashlab yuborilgan qismining ta’sirini N1 ichki kuch orqali belgilaymiz va uni cho‘zuvchi deb hisoblab, qoldirilgan qismi uchun muvozanat shartlarini yozamiz: ∑ Z1 = N1 – P1 = 0, bundan N1 = P1 = 4 tk bo‘ladi.


Hosil bo‘lgan natijani N1=f(z1) funksiyasi ko‘rinishida ifodalaydigan bo‘lsak, unda z1 ordinata nolinchi darajada ishtirok etmoqda. Bu esa sterjenning l – uchastkasida N1 bo‘ylama kuchni butun l – uchastka uzunligi bo‘ylab o‘zgarmas ekanligini bildiradi.

2. Sterjenning II – uchastkasidan (0 )2 ≤ z ≤ l kesim (2.1b-rasm) o‘tkazamiz. Bu yerda kesimning yuqori qismini qoldirib, pastki qismini tashlab yuborish qulayroq (2.1e-rasm) bo‘ladi. Tashlab yuborilgan qismining ta’sirini N2 bilan belgilab, muvozanat shartlarini yozamiz: ∑ Z2 = N2 + R1 = 0, bundan N2 = -P1 = -2tk bo‘ladi. Yechimdagi (–) ishora N2 kuchning yo‘nalishini noto‘g‘ri ko‘rsatganimizni, ya’ni N2 kuch cho‘zuvchi emas balki siquvchi ekanligini anglatadi. Bu holda ham N2= f (z2) funksiya II -uchastkaning butun uzunligi bo‘yicha o‘zgarmas ekan.

2. Sterjenning II – uchastkasidan (0 )2 ≤ z ≤ l kesim (2.1b-rasm) o‘tkazamiz. Bu yerda kesimning yuqori qismini qoldirib, pastki qismini tashlab yuborish qulayroq (2.1e-rasm) bo‘ladi. Tashlab yuborilgan qismining ta’sirini N2 bilan belgilab, muvozanat shartlarini yozamiz: ∑ Z2 = N2 + R1 = 0, bundan N2 = -P1 = -2tk bo‘ladi. Yechimdagi (–) ishora N2 kuchning yo‘nalishini noto‘g‘ri ko‘rsatganimizni, ya’ni N2 kuch cho‘zuvchi emas balki siquvchi ekanligini anglatadi. Bu holda ham N2= f (z2) funksiya II -uchastkaning butun uzunligi bo‘yicha o‘zgarmas ekan.


Ushbu funksiyalarning grafiklarini chizamiz. Buning uchun epyuraning nol o‘qini sterjen bo‘ylama o‘qiga parallel ravishda o‘tkazamiz (2.1f-rasm). «N» kuchining o‘qini bu o‘qqa z R1 R1 N epyurasi P2 z2 z1 2tk N2 4tk P1 P1 N1 2l 1 l a) b) d) e) f) + - 2tk 4tk 30 perpendikulyar joylashtirib, N1=f(z1) va N2=f(z2) funksiyalarning grafiklarini quramiz. Qurilgan grafik, epyura o‘qiga tik ravishda tekis shtrix chiziqlar bilan shtrixlanadi. Bu grafik (2.1f-rasm) bo‘ylama kuch N ning epyurasi deyiladi. Epyuradan ko‘rinib turibdiki, eng katta cho‘zuvchi kuch N1= 4 tk, eng katta siquvchi kuch esa N2=2 tk ekan. Shu bilan birga, P2 kuch ta’sir etuvchi nuqtada shu kuch miqdoriga teng bo‘lgan sakrash hosil bo‘lmoqda.
Download 1,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish