Guruh: 19-2 io`m (sirtqi)

---

Bajardi: Ashurova Muyassar 

Guruh: 19-2 IO`m (sirtqi) 

O`qituvchi: Fayziyev I. 

 

 

 

 

МАВЗУЛАРНИ РЕЖАЛАР АСОСИДА БАЁНЛАШТИРИНГ. 

ТОПШИРИҚЛАРНИ КЎРСАТИЛГАНДЕК БАЖАРИНГ 

 

 ҲАРАКАТЛАР СТРАТЕГИЯСИ – ЎЗБЕКИСТОН МИЛЛИЙ ТАРАҚҚИЁТИ 

ЯНГИ БОСҚИЧИНИНГ АСОСИ. 

 

РЕЖА  АСОСИДА МАВЗУНИ БАЁНЛАШТИРИНГ 

 

1.

 

Стратегия,  тараққиѐт  ва  инновацион  ривожланиш  тушунчаларининг 

мазмуни ҳамда умумий қарашлар. 

2.

 

Мустақил Ўзбекистон Миллий тараққиѐт моделининг ишлаб чиқилиши.  

3.

 

Ҳаракатлар стратегияси - миллий тараққиѐтимизнинг янги босқичи.    

 

 

 

 

 

          

Taraqqiyot va yuksak rivojlanishga erishgan davlatlar tajribasiga koʻra, har bir 

xalq oʻz oldiga ulugʻ va istiqbol maqsadlarni qoʻyishi hamda uni amalga oshirish 

salohiyatlari bilan jahon hamjamiyatida munosib oʻrin egallaydi. Bugun Oʻzbekiston 

---

ham oʻz tarixining ana shunday masʼuliyatli chorrahasida turibdi, desak, mubolagʻa 

boʻlmaydi. Binobarin, Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan ishlab chiqilgan 

Harakatlar strategiyasi istiqbolimiz taqdirini hal etuvchi muhim va yangi davr 

bosqichini ifodalovchi milliy gʻoyaga aylanmoqda. 

           Xoʻsh, strategiya nima? U xalqning maqsadlarini qanday taʼminlaydi? 

Tanlagan maqsadlarning istiqbollari nimalarda namoyon boʻladi? 

          Strategiya — bu taʼlimotni izlash, ifodalash va rivojlantirish tizimi boʻlib, u 

izchillik bilan va toʻliq amalga oshirilganda uzoq muddatli muvaffaqiyatni 

taʼminlaydi. 

            XXI asrga kelib strategiya tushunchasi ancha kengaydi. Strategiya deb, dunyo 

miqyosida va davlat ichki hayotidagi iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy hamda boshqa 

sohalarda vujudga kelgan inqiroziy vaziyatlarni prognozlashtirish va bartaraf etishga 

qaratilgan boshqaruvni tashkil etish masalalariga doir tushunchalarni qamrab oladi. 

Shundan kelib chiqib, davlat strategiyasi bir biri bilan oʻzaro bogʻliq, lekin alohida 

xususiyat kasb etuvchi koʻplab tushunchalarda ifodalanadi. 

            Strategiyaning mohiyati taktik vazifalarni belgilashdan iborat.Siyosat, 

strategiya va taktika — strategik rahbarlik va boshqaruv jihatlari bilan bogʻliq uchta 

mustaqil kategoriyadir. Ularning farqi shundan iboratki, strategiya tasdiqlangan va 

amalga oshirish uchun qabul qilingan boʻlsa, uning joriy 

qilinishi strategiyalashtirilayotgan obyektning mayogʻiga aylanadi. Taktika esa 

strategik vazifalarni amalga oshirish boʻyicha kundalik, oylik va yillik (joriy) 

rejalarni va ularning yechimi boʻyicha tadbirlarni taqozo etadi. Siyosat — bu 

strategiya va taktikani yagona samarali amal qiluvchi tizimga agregatsiya va 

integratsiya qilinishidir. 

           Koʻrib turganimizdek, strategiyaning asl mohiyatida xalqimizning orzu-

umidlari yoʻgʻrilgan gʻoyalardan tashkil topgan milliy mafkuraning ifodasi yotadi. 

Mafkuradan nusxa olib boʻlmaganidek, davlatning strategik maqsadlarini ham boshqa 

davlat va xalqlarning tarixiy tajribasidan oʻzlashtirib yoxud nusxa olib boʻlmaydi. 

Zero, har bir xalqning oʻziga xos siyosiy-ijtimoiy, demografik, iqtisodiy, madaniy 

tarixi, tabiiy resurslari mavjud boʻladi. Aynan shu omillar maʼlum ijtimoiy sharoit va 

imkoniyatlarni vujudga keltiradi. 

            Davlat strategik rejalari aniq va oʻzgarmas tamoyillarga boʻysundirilishi 

muhim. Ular islohotlarning bir maromda, izchil yoʻnalishini taʼminlashga xizmat 

qiladi. Jumladan, rahbar oʻz vazifalarini amalga oshirishida turli ilmiy sohalardagi 

---

maʼlumotlar va xulosalar bilan qurollanmogʻi, bundan tashqari, improvizatsiya 

qilmogʻi, quyilgan vazifalar yechimini topishda individual va kreativ yondashuvlarni 

tashkil etishi lozim. Mazkur tamoyillar oldin qabul qilingan qarorni oʻzgartirish 

ehtimoli yoki oʻzgaruvchan vaziyatdan kelib chiqib, qayta koʻrib chiqish 

imkoniyatini berishi zarur. 

                  Istiqbol maqsadlarni qoʻygan davlatlarning aksariyati milliy strategik 

muvaffaqiyatlarni YAIMning oʻsishida, fuqarolarining farovonlik darajasining 

yuksalishida, deb qaraydi. Yaqin oʻtmishda davlatning birlamchi vazifalari 

hosildorlikni oshirish, oltin-neftni koʻpaytirish, armiyani mustahkamlash bilan 

izohlangan. Albatta, ushbu omillarni inkor etmagan holda bugun Oʻzbekistonda 

milliy qadriyatlar bilan qurollangan davlatning strategik maqsadi fuqarolarning 

gʻoyaviy eʼtiqodi, bilim-salohiyati, jamiyatdagi mukammal qonunlar va barqaror 

ijtimoiy institutlarning mavjudligini taʼminlash asnosida amalga oshirish koʻzda 

tutilmoqda. 

                Jamiyatda ijtimoiy ongning oʻzgarishi bilan ijtimoiy munosabatlar ham 

rivojlanib boradi. Jamiyat va uning holati aslida inson ongining inʼikosi. Fuqarolar 

qanday ezgu amallar maʼrifati bilan qurollangan boʻlsa, ana shu ruhiy qudrat 

istaklarining hosilasini oladi. Bu jarayon ulkan toʻlqin sifatida millatning mushtarak 

maqsadlarida namoyon boʻladi. U, oʻz navbatida, ijtimoiy hayotning barcha 

jabhalarida yangi tarmoqlarning, ishchi oʻrinlarning paydo boʻlishiga, aholining real 

daromadi va shunga muvofiq turmush darajasining oʻsib borishiga xizmat qiladi. 

 

               O'zbek modeli tushunchasi, avvalo, O'zbekistonning mustaqil milliy 

taraqqiyoti qanday bo'lishi lozimligini asoslaydigan, uni muayyan maqsadlarga 

yo'naltiradigan eng umumiy nazariy xulosalar va mo'ljallar bilan davlatning 

belgilangan maqsadlarga erishishga qaratilgan amaliy siyosatining mushtarakligini 

anglatadi Jamiyatni isloq etishning besh tamoyili Taraqqiyotning o'zbek modeli 

jamiyatni inqilobiy tarzda emas, balki evolyusion-tadrijiy ravishda isloq etishdir 

       Jamiyatni isloh etishning besh tamoyili: 

 1. Iqtisodiyotning siyosatdan ustunligi.  

2. Davlat - bosh islohotchi.  

3. Qonunning ustuvorligi.  

4. Kuchli ijtimoiy siyosat.  

---

5. Bozor iqtisodiyotiga bosqichma-bosqich o'tish. 

                Bugungi kunda rivojlangan mamlakatlar jahon maydoniga chiqishda ular 

dunyoviy davlat qurish yo'lidan borganligi bilan xarakterlanadi. Aslida 1) dunyoviy 

davlatchilik, 2) milliy davlatchilik va 3) islom davlatchiligi tushunchalari mavjud 

bo'lib, ularning o'ziga xos xususiyatlari mavjud. Dunyoviy davlat tushunchasi, 

avvalo, demokratiyaning muhim umumjahon e'tirof etgan asosiy tamoyillariga 

asoslanadi. Bu tamoyillar: 1. Erkin va adolatli saylovlar. 2. Ochiq va hisobot beruvchi 

hukumat. 3. Inson huquqlarining ustuvorligi. 4. Hokimiyat organlarining saylanib 

qo'yilishi. 5. So'z, matbuot va vijdon erkinligining Konstitutsiya va qonunlar bilan 

kafolatlanishi. 6. Qonun ustuvorligi. 7. Fuqarolarning siyosiy va iqtisodiy huquqlari 

mavjudligi va tengligi. 8. Tayinlash yo'li bilan shakllangan davlat organlarining 

saylab qo'yiladigan organlari oldida hisob berib turishi. 9. Ko'ppartiyaviylik 

tizimining mavjudligi. 10. Umummilliy masalalarning hal etilishida 

referendumlarning o'tkazilishi. 11. Mulk shakllarining xilma-xilligi va ularning 

tengligini kafolatlovchi qonunlarning mavjudligi. 12. Siyosiy muholifatning ochiq 

faoliyat ko'rsatishi. 13. Jamiyatda xilma-xil fikrlarning, plyuralizmning mavjudligi. 

O'zbekistonning o'z istiqlol va taraqqiyot yo'li - bu asar Prezident Islom Karimov 

tomonidan 1992 yilda yozildi. Asarda O'zbekiston taraqqiyotining o'ziga xos yo'li va 

demokratik jamiyat qurishning jahon taraqqiyoti tajribasi tahlil qilindi., bu asar 5 

qism, bo'limlarni o'zida ifoda etadi. Bular: 1. O'z yo'limizning shart-sharoiti va 

zaminlari. 2. O'zbekiston demokratik va itimoiy adolat jamiyati. 3. Milliy manfaatlar 

ustuvorligi va teng huquqli hamkorlikka asoslangan tashqi siyosat. 4. Ijtimoiy 

jihatdan yo'naltirilgan bozor iqtisodiyotini qurish - mustaqil O'zbekiston ichki 

siyosatining negizlari. 5. Mustaqil O'zbekistonni rivojlantirishning ma'naviy-axloqiy 

negizlari. 

          Bizning bosh strategik maqsadimiz - ozod va obod Vatan, erkin va farovon 

qayot, bozor iqtisodiyotiga asoslangan erkin demokratik jamiyat barpo etishdir. 

Bozor iqtisodiyoti, eng avvalo, ko'pmulkchilikka va ular o'rtasidagi raqobatga 

tayanadi. Unda mulkning barcha qonuniy shakllari teng huquqqa ega bo'lib, bu huquq 

davlat tomonidan kafolatlanadi. 

            O`zbek modeli haqida hamkorlar fikri. ―O'zbek modeli‖ni bugungi kunda 

demokratik jamiyat barpo etish muhim o'ziga xos modeli ekanini dunyoning juda 

ko'plab siyosatshunos yetakchi olimlari o'rganmoqda va uni tahlil qilmoqdalar. 

Masalan, rossiyalik tadqiqotchilar M.S.Gafarli, A.G.Kasaev, germaniyalik L.Levitin, 

Rossiya Fanlar Akademiyasining akademigi F.Burlaskiy uni yuksak baholashgan. 

 

               XXI asrda inson va insoniyat taqdiri bilan bog‗liq bo‗lgan global 

muammolardan kelib chiqib rivojlantirishni davrning o‗zi taqazo etmoqda. Bu, 

bevosita jamiyatning barcha sohasi va yo‗nalishlarini qamrab olgan yalpi 

yangilanishlarni talab qilayotgan hayotiy ehtiyojdir. Prezident SH.M.Mirziyoyev 

---

tomonidan ishlab chiqilgan 2017-2021-yillarda O‗zbekiston Respublikasini 

rivojlantirishning 5 ta ustuvor yo‗nalishi bo‗yicha Harakatlar strategiyasi bugungi 

kunda mamlakatimiz oldida turgan buyuk maqsadlarga yetish, ulkan vazifalarni hal 

etishda dasturulamal vazifasini bajarmoqda. 

               Xalqimizning o‗ziga xos jihati shundaki, u adolatga, murosaga, 

ochiqko‗ngillik va samimiy munosabatga moyil xalqdir. U faol va ongli boshqarish 

orqali yangidan-yangi imkoniyatlarni namoyon qila oladigan, o‗zining yuksak 

ma‘naviy-ahloqiy, ma‘rifiy-ruhiy va intellektualsalohiyatini ko‗rsata oladigan 

bunyodkor xalq. Ayni ana shu kayfiyat, xalq fe‘l-atvori, milliy ruhiyat ochiq jamiyat 

qurilayotganini, xalq bilan davlat o‗rtasidagi munosabatni sog‗lom va o‗zaro 

ishonchli, aniq maqsad va umummilliy manfaat asosida qurilayotganini katta 

mamnuniyat bilan qabul qilishi lozim. 

               Ana shunday ijobiy hayotbaxsh ma‘naviy-ruhiy vaziyat tobora chuqurlashib 

borayotgani sayin jamiyatda ulkan taraqqiyotga, sifat jihatidan yangilanishlarga va 

O‗zbekistonning buyuk kelajagini yaratishga qaratilgan amaliy harakatlarimiz ham 

kuchayib borishi yo‗lida Harakatlar strategiyamizning ustuvor yo‗nishlari va bu 

yo‗nalishda qo‗yilgan maqsad sari vazifalarni to‗la ado etishga qaratilgan. 

             Xalqimiz va jamiyatimizda ijtimoiy ongning o‗zgarishi bilan ijtimoiy 

munosabatlar orqali mamlakatimizda barcha sohalar ham rivojlanib boradi. Fuqarolar 

qanday ezgu amallar ma‘rifati bilan qurollangan bo‗lsa, ana shu ruhiy qudrat 

istaklarining hosilasini oladi. Bu jarayon Ulkan to‗lqin sifatida millatning mushtarak 

maqsadlarida namoyon bo‗ladi. 

             O‗zbekiston Respublikasida yangilanishlar strategiyasining zamon talablariga 

mos va uzoqni ko‗zlagan, aniq maqsadlarga tayangan taraqqiyot davri boshlanmoqda, 

deb aytishga har tomonlama xaqlimiz. Mamlakatimiz tarqqiyot rivojlanish yo‗liga 

erishishda strategiyamizda belgilangan asosiy maqsad va shu maqsad yo‗lidagi ulkan 

vazifalarni barcha ustuvor yo‗nalishlarimizda ko‗rishimiz mumkin. Barcha 

qilinayotgan yuksalish va yangilanishlar, biz ko‗rib o‗tadigan barcha ustuvor 

yo‗nalishdagi amaliy ishlar barcha-barchasi albatta, xalqimizning talba va 

ehtiyojalaridan kelib chiqqan holda namoyon bo‗ladi. Shuning uchun ham 

O‗zbekiston respublikasinin yanada rivojlantirish bo‗yicha Harakatlar 

strategiyasining asosiy maqsadlari bu, albatta: 



 

Qilinayotgan islohatlar, har bir katta va kichik sohdagi yangilanishlar xalqimiz 

va aholi uchun qulay hayot sharoitlarini yaratish, shu borada xalqimiz orzu-

umidlari, intilishlari davlat timsolida gavdalanishi; 



 

Zamonaviy kadrlar tayyorlash orqali har bir sohaga zamonaviy texnologiyalar 

jalb qilish, iqtisodiy, siyosiy barqarorlikni ta‘minlash va mana shu bilimli 

kadrli, yetakchi rivojlanayotgan sohalar orqali O‗zbekiston Respublikasini 

butun dunyo davlatlariga tanitish, mavqeyini ko‗tarishdan iborat. 

 

---

           O`zbekiton Respublikasini yanada rivojlantirish bo`yicha qo‘yilgan maqsad va 

mana shu maqsad yo`lidagi vazifalar har bir ustuvor yo`nalishda keltirib o‘tilgan.