Guruh: 13-21m-i magistrant: Begimqulov Javohirbek ilmiy rahbar

10. Aksiz solig‘ini byudjetga to‘lov muddatlari qaysi  javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
A. Hisob-kitobni taqdim etish muddatidan kechiktirmay*;
B. Joriy oyning 10-20- va kelgusi oyning 1-kunidan 
kechiktirmay;
C. Joriy oyning 15-25- va kelgusi oyning 5-kunidan 
kechiktirmay;
D. Joriy oyning 13-23- va kelgusi oyning 3-kunidan 
kechiktirmay.
Ilova-11
“Aksiz solig‘i” mavzusi bo‘yicha darsga qilingan tarqatma materiallar


Aksiz solig‘ini belgilangan stavka bo‘yicha hisoblash

Qat'iy belgilangan aksiz solig‘i stavkasi aksiz to‘lanadigan tovarlar yoki xizmatlarning tegishli hajmiga qat'iy pul birligi shaklida ifodalanadi.

Bu stavka tovar yoki xizmatlarni sotish xarajatlariga bog‘liq emas.
Soliq quyidagi formula yordamida hisoblanadi:
A = Кт х Сф,
shu erda: А – aksiz solig‘i summasi;
Кт – sotilgan tovarlar yoki xizmatlar soni;
Сф – belgilangan soliq stavkasi.
Misol: Dizel yoki karbyuratorli dvigatellar uchun motor moyi ishlab chiqaruvchi 5 tonna mahsulotini sotdi. Qabul qilingan qonunga ko‘ra, 2022 yilga mo‘ljallangan 1 tonna motor moyi uchun stavka 340,000 so‘mni tashkil yetadi.
Yuqoridagi formula asosida aksiz solig‘i summasini hisoblaymiz:
5 t. х 340 000 = 1 700 000 sum.


Advalor stavkasida aktsiz solig‘ini hisoblash

Advalor soliq stavkasi aktsiz to'lanadigan tovarlar yoki xizmatlar qiymatining foiziga nisbatan belgilanadi. Ushbu stavka sotilgan mahsulot yoki xizmat narxiga bog'liq.

Aktsiz solig'i quyidagi formula bo'yicha hisoblanadi:
А = Ст × Са ÷ 100,
shu erda: A – aksiz solig‘i summasi;
Ст – aktsiz solig'i va QSQni hisobga olmagan holda sotiladigan tovarlar yoki xizmatlar narxi;
Са – advalor soliq stavkasi.
Misol: Kompaniya kumush oshxona anjomlarini ishlab chiqaradi. U 10,000,000 so‘mlik mahsulot sotdi. 2022 yilda kumush oshxona anjomlar bo‘yicha aksiz solig‘i stavkasi aksiz solig‘i va Qsqdan tashqari sotish bahosining 11% ga teng buldi. Soliq summasini formuladan foydalanib hisoblang:
10 000 000 х 15 / 100 = 1 500 000 sum

Agar aksiz to‘lanadigan tovarlar xarajat bahosidan past sotilsa, bepul o‘tkazilsa yoki yo‘qotilsa, u holda advalor stavkasi tovarning haqiqiy bahosidan hisoblanadi.

Agar aksiz to‘lanadigan tovarlar buyurtmachining xom ashyosi yoki berilgan materialidan tayyorlangan bo‘lsa, u holda advalor stavkasi quyidagi formula bo‘yicha hisoblanadi:
А = (Ср + Сд) × Са ÷ 100,
shu erda: A – aksiz solig‘i summasi;
Ср – aksiz solig‘i va Qsqdan tashqari sotilgan tovarlar yoki xizmatlar qiymati;
Сд – berilgan materialning qiymati;
Са – advalor soliq stavkasi.