Gulyamov saidahror saidahmedovich raqamli iqtisodiyotda blokcheyn texnologiyalari

85.Kriptovalyutalar bo’yicha O’zbekiston Markaziy bankining pozitsiyasi 
qanday? 
O’zbekiston Markaziy banki kriptovalyutalar bo’yicha bir necha marotaba izoh 
berib, bunday moliyaviy instrumentnlarni terrorizmni moliyalashtirish uchun 
vosita sifatida tavsifladi. Mazkur idora firkiga ko’ra, “kriptovalyutalardan anonym 
foydalanish imkoniyatlari bo’lgani tufayli mablag’larning noqonuniy aylanishi va 
firibgarlik xolatlari ortadi. Bu esa o’z navbatida, bir qator mamlakatlarda yashirin 
iqtisodiyotni rivojlantirishga hizmat qiladi”. Mamlakat fuqarolariga esa 
kriptovalyutalardan umuman foydalanmaslik tavsiya etiladi. Ammo, Markaziy 
bank bayonotlarida cheklov choralari haqida birorta so’z yo’q. Demak. 
O’zbekistonda kriptovalyuta maqomi aniqlanmaganligi sababli, ularni ishlatishga 
yo’l qo’yilmaydi, ammo bu taqiqlangan ham emas. Demak, istalgan shaxs 
kriptovalyutani o’z xoxishiuga ko’ra sotib olishi, sotishi va tasarruf qilishi 
mumkin. Ammo uni mamlakat ichida ishlatish mumkin emas, chunki u rasmiy 
maqomga ega emas va to’lov vositasi hisoblanmaydi.
86.World Wi-Fi platformasi haqida nima deya olasiz? 
Bu platforma “
Efir” (Ethereum
) kriptovalyutasi blokcheyniga asoslangan. Ushbu 
platformani tashkil qilishdan maqsad, dunyoning istalgan nuqtasidagi insonlarga 
tekin internetdan foydalanishga imkon berishdir. 
World Wi-Fi
platformasida uch 
tomon bo’ladi: internet foydalanuvchisi, router egasi va reklama beruvchi. 
Ularning har qaysisi ham tizimdan foyda oladi. Uyida router bor bo’lgan va 
internetga ulangan oddiy insonlarni tekin 
Wi-Fi
o’ziga jalb qila oladi, chunki ular 
internetga qo’shimcha ulanish nuqtasini hosil qilib, unga boshqalarni jalb qiladilar 
va shu orqali pul ishlay oladilar. Ularga ish haqqi 
WeToken
kriptotokenlarida 
keladi va ular bu tokenlarni real pullarga yoki kriptovalyutalarga almashtirib 
oladilar. 
World Wi-Fi
loyihasini 2017 yil oxirida Yan Sepiashvili va Il’ya Yashin 

---

368 
taklif qilib, uning demoversiyasini ishga tushirganlar. Tizim to’liq ravishda 2018 
yilning uchinchi kvartalida ishga tushurilishi rejalashtirilgan.