Гулистон давлат университети

6.3 Товарнинг кучли ва заиф томонлари

Ташқи бозор учун мўлжалланган товарларни танлашда ички бозорда сотув натижаларини баҳолаш катта фойда беради. Ташқи бозор учун мўлжалланувчи товарлар нарх, эстетика ва функциялар нуқтаи назаридан ўзига хос баҳолашни талаб қилишини ёддан чиқармаслик зарур.

Жавоб топиш лозим бўлган саволлар қуйидагилардан иборат:
рақобатчилар маҳсулотларини баҳолаш бўйича:

• 
  рақобатчи маҳсулотларнинг функционал ва истеъмол хусусиятларини тавсифлаш;
  
• 
  рақобатчиларда баҳони шакллантириш тамойиллари;
  
• 
  рақобатчилар томонидан қўлланувчи сотувни рағбатлантириш усуллари;
  

тадқиқот ва лойиҳалар давомида:

• 
  режалаштирилаётган илмий-тадқиқот ва тажриба-конструкторлик ишлари ва уларнинг мақсадларини баён қилиш;
  
• 
  рақобатдош фирмаларнинг технологик ҳолати;
  
• 
  маҳсулотнинг келгусидаги янги авлодларини ривожлантириш концепциясини баён қилиш.
  

Товарнинг кучли ва заиф томонларини жадвал кўринишда акс эттириш мумкин (6.2-жадвал).
6.2-жадвал

Товарнинг кучли ва заиф томонлари

№	Товарнинг кучли ва заиф томонларини ўрганишда саволнинг қўйилиши	Кучли томон	Заиф томон
1	Сизнинг маҳсулотингиз йўналтирилган бозор сегментини аниқлай оласизми?
2	Мижозлар сўровларини ўрганиб чиққанмисиз?
3	Сизнинг маҳсулотингиз (хизмат) мижозлар учун қандай афзалликлар ҳадя эта олади?
4	Маҳсулотингизни мўлжалланган истеъмолчилар томон самарали етказиб бера оласизми?
5	Сизнинг маҳсулотингиз (хизмат) бошқа ишлаб чиқарувчилар маҳсулоти (хизмати) билан қуйидагилар бўйича рақобатлаша оладими: сифати, ишончлилиги, эксплуатация ва бошқа товар тавсифномалари бўйича; нархи; тўловни рағбатлантириш; тарқатиш (сотиш) жойлари;
6	Сизнинг маҳсулотингиз (хизмат) ҳаётийлик дарининг қайси босқичида эканлигини биласизми?
7	Янги маҳсулот турларига доир ғояларингиз борми?
8	Турли-туманлик ва маънавий эскириш даражаси нуқтаи назаридан мувофиқлаштирилган маҳсулот (хизмат) ассортиментига эгамисиз?
9	Мижозлар сўровларига асосан маҳсулот модификациясини мунтазам амалга оширасизми?
10	Янги маҳсулот яратиш сиёсатини қўллаб турасизми?
11	Сизнинг маҳсулотингиздан (хизмат) рақобатчилар томонидан нусха кўчириб олиниши мумкинми?
12	Ишлаб чиқариш ғояларингиз мос келувчи савдо ва фабрика маркалари, патенларга эгами?
13	Харидорларнинг эътироз ва шикоятларини кузатиб борасизми?
14	Харидорлар томонидан эътироз ва шикоятлар сони камайяптими?