Guliston davlat universiteti kasbiy pedagogika fandan

2.  O‘rta  maxsus  kasb-hunar  ta’limi  muassasalariga  rahbarlik  qilish,  rahbarlar 
ishining mazmuni 
O‘quv  yurtlarida  birinchi  navbatda  kadrlar  tayyorlash  sifatiga  javobgar  bo‘lgan  mustaqil 
bo‘linma  (tashkiliy  shakli  va  kimga  buysunishdan  qat’iy  nazar)  sifatida,  o‘quv  jarayonini 
boshqarish,  xo‘jalik-moliyaviy  faoliyat  va  boshqa  kasbiy  tayorgarlikning  zaruriy  darajasini 
ta’minlaydigan faoliyatlarni amalga oshiradi. 
O‘quv yurtlari darajasida quyidagi vazifalar hal etiladi; 

 
o‘quv jarayonini rejalashtirish va tashkil etish bo‘yicha barcha ishlarni olib borish; 

 
o‘quv rejalari tuzilmalarni va dastur mazmunini belgilash; 

 
korxonalar,  bandlik  xizmatchilar,  xududiy  boshqaruv  organlari  va  boshqalar  bilan 
sharnoma asosida ishchilar tayyorlash hajmlari va kasb-malaka tuzilmalarni belgilash; 

 
qo‘shimcha  tayyorlash,  qayta  tayyorlash,  malaka  oshirish  va  boshqa  xizmatchilarni 
amalga oshirish uchun korxonalar, hamda tashkilotlar bilan shartnomalar tuzish; 

 
mustaqil ishlab chiqarish faoliyatini amalga oshirish; 

 
o‘quv  moddiy  bazani  kelgusida  rivojlantirishini  hisobga  olib,  moliyaviy  mablag‘larni 
taqsimlash va sarflash masalalarni mustaqil hal qilish. 
Mustaqil  O‘zbekiston  davlatini  har  tomonlama  rivojlantirish,  iqtisodiy  mustaqilligini 
ta’minlash  ko‘p  jihatdan  zamon  talabiga  javob  beradigan  rahbar  va  mutaxassislarni  tayyorlash 
sifatiga  bog‘liq.  Bozor  iqtisodiyoti  sharoitida  boshqaruv  kadrlarini  tayyorlashda  oliy  ta’lim 
muassasalarining  roli  katta,  albatta.  Kasbiy  oliy  ta’limning  asosiy  maqsadlaridan  biri,  bozor 
munosabatlari  sharoitida  ishlay  oladigan  malakali  kadrlarni  tayyorlash,  ya’ni  o‘quvchilarda 
zamonaviy fikrni shakllantira oladigan, xo‘jalik yuritish va boshqaruvda yangicha usullarni qo‘llay 
oladigan,  shuningdek  rahbarlik  san’ati  sirlarini  o‘rgana  oladigan  darajada  nazariy  va  amaliy 
bilimlar berishdan iboratdir. 
Barcha  sohalardagi  islohotlarni  amalga  oshirishda  boshqaruv  apparatining  roli  muhim 
ahamiyatga  ega.  Boshqaruv  apparatining  tuzilishi  deganda,  boshqaruv  apparati  va  ular  orasidagi 
bog‘lanish  tushiniladi.  Boshqaruv  apparatining  tarkibi  bir-biri  bilan  bog‘langan  teng  huquqli 
birikmalar va bo‘g‘inlar bilan to‘ldirilishi uning tizimi deyiladi. 
Tashkiliy  qism  bu  boshqaruv  tizimining  asosiy  tarkibiy  qismlaridan  biri  bo‘lib, 
boshqaruvchi  tizim,  subyekti  tashkiliy  tuzilishining  shakli  demakdir.  U  boshqaruv  tizimining 
negizi  sifatida  maydonga  chiqadi  va  kadrlar  bilan  boshqarishni  tashkil  qilish  rasmiy  qoidalarini 
tartibga soladi. Ana shuning uchun ham uning boshqaruv tizimidagi roli benihoya kattadir. 
Ma’lumki,  birinchi  chaqiriq  O‘zbekiston  Respublikasi  Oliy  Majlisining  IX  sessiyasida 
«Ta’lim  to‘g‘risida»gi  qonun  qabul  qilingan  edi.  Ushbu  qonunning  10-moddasida  ta’lim  turlari 
bayon  etilgan  bo‘lib,  unda  maktabgacha  ta’lim,  umumiy  o‘rta  ta’lim,  o‘rta-maxsus,  kasb-hunar 
ta’limi, oliy ta’lim, oliy o‘quv yurtidan keyingi ta’lim, kadrlar malakasini oshirish va ularni qayta 
tayyorlash, maktabdan tashqari ta’lim kabilarni o‘z ichiga olishi nazarda tutiladi.  
Qonunning  28-moddasida  «Ta’lim  muassasasini  uning  rahbari  boshqaradi.  Ta’lim 
muassasalarida  qonun  hujjatlariga  muvofiq  faoliyat  ko‘rsatadigan  jamoat  boshqaruvi  organlari 
tashkil  etilishi  mumkin»  deb  takidlangan.  Shunday  ekan,  ushbu  ta’lim  muassasalarining  bir  turi 

---

 
92 
bo‘lgan kasb-hunar ta’limi ta’lim muassasalarini ham uning rahbari (direktor) boshqarishi belgilab 
qo‘yilgan.
 
O‘rta  maxsus  kasb-hunar  ta’limi  muassasalarini  o‘quv  yurti  rahbari  (direktor)  bilan 
birga  uning  muovinlari  boshqaradi.  KXK  larda  direktorning  o‘quv  ishlari  bo‘yicha,  ma’naviy-
ma’rifiy ishlar bo‘yicha va ishlab chiqarish ishlari bo‘yicha muovinlari akademik liseydalarda esa 
direktorning o‘quv ishlari bo‘yicha, ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo‘yicha muovinlvri faoliyat yuritadi.