Guliston davlat universiteti kafedra "iqtisodiyot" soliq va soliqqa tortish

 Soliq  hisobini  taqdim  etish  va  hisoblangan  soliq  summasini  byudjetga  to„lash 
muddatlari. Yuridik shaxslar byudjetga joriy to‗lovlar summasini hisobot yili mol-mulkining 
o‗rtacha  yillik  qoldiq  qiymatidan  va  belgilangan  soliq  stavkasidan  kelib  chiqib  mustaqil 
ravishda hisoblaydilar. 
Byudjetga  joriy  to‗lovlarni  to‗lash  har  oyning  20-kunidan  kechiktirmay,  yillik  soliq 
summasining 1/12 qismi miqdorida to‗lanadi.  
Birinchi  chorak,  yarim  yil,  9  oy  va  yil  tugaganda  to‗lovchilar  mustaqil  ravishda  mol-
mulk  solig‗ini  o‗sib  boruvchi  yakun  bilan,  hisobot  davrida  mol-mulkning  o‗rtacha  qoldiq 
qiymatidan kelib chiqib, hisoblab chiqadilar va hisobot davridan keyingi oyning 25-sanasidan, 
yil  yakunlari  bo‗yicha    yillik  moliya  hisobotlarini  taqdim  etish  muddatidan  kechiktirmay 
ob‗ekt joylashgan joydagi davlat soliq organlariga belgilangan shaklda taqdim etadilar. Mol-
mulk solig‗ining hisoblangan summasi hisob-kitobni taqdim etish uchun belgilangan kundan 
kechiktirmay  to‗lanadi.  Aks  holda  har  bir  kechiktirilgan  kun  uchun  hisoblangan  soliq  
summasiga nisbatan 0,05 foiz miqdorida penya (moliyaviy jarima) qo‗llaniladi. 
Mol-mulkning  qoldiq  qiymati  va  imtiyoz  taqdim  etish  muddatini  ko‗rsatgan  holda 
korxona  mol-mulki  o‗rtacha  qoldiq  qiymatining  hisob-kitobi  va  soliq  undirilmaydigan  mol-
mulk ro‗yxati mol-mulk solig‗ining hisob-kitobiga majburiy ilovalar hisoblanadi. 
Mahsulot eksportini amalga oshiradigan eksportchi korxonalar mol-mulk solig‗i hisob-
kitobini  taqdim  etayotganlarida  eksport  qilinadigan  mahsulot  (ishlar,  xizmatlar)ga  doir 
ma‗lumotnomani taqdim etadilar. 
Ortiqcha to‗langan soliq summalari, agar soliqlar va yig‗imlar bo‗yicha byudjetga qarz 
mavjud  bo‗lmasa,  to‗lovchining  yozma  arizasiga  ko‗ra  bo‗lg‗usi  to‗lovlar  hisobiga  qayd 
etiladi yoki 30 kun ichida korxonaga qaytariladi. 
Byudjet bilan hisob-kitoblarning buxgalteriya hisobi byudjetga to‗lovlar bo‗yicha qarzni 
hisobga olish hisobvarag‗i bo‗yicha yuritiladi. 
Mol-mulk  solig‗i  hisoblanganda  buxgalteriyada  davr  xarajatlarini  hisobga  olish 
hisobvarag‗i  debitlanadi,  byudjetga  to‗lovlar  bo‗yicha  qarzlarni  hisobga  olish  hisobvarag‗i 
kreditlanadi.  Soliq  byudjetga  o‗tkazilganda    byudjetga  to‗lovlar  bo‗yicha  qarzlarni  hisobga 
olish hisobvarag‗i debitlanadi, pul mablag‗larini hisobga olish hisobvarag‗i kreditlanadi.