Guliston davlat universiteti ishlab chiqarish texnologiyalari fakulteti 28. 19-guruh talabasi norbutayev mardonbekning agrokimyo fanidan mustaqil ishi

Fosfoammofosmagneziya yoki magniy-ammoniy-fosfat MgNH4PO4KH2O — tarkibida 8% azot va 40% P2O5 tutuvchi suvda kam eruvchi murakkab o’g’itdir. Tuproq sharoitida bu o’g’itning ammoniysining nitrifikatsiyasi, ammoniy sulfat yoki ammoniy nitrat kabi tez bo’lib o’tadi. Katta me’yorlarda qo’llanganda ham asosiy o’g’it sifatida solishga yaroqli o’g’it hisoblanadi. Tuzning tarkibiga marganes, mis, ruh mikroelementlarini ham kiritsa bo’ladi. Bunda azotli-fosforligina emas balki tegishli mikroo’g’it ham bo’lib qoladi. Issiqxonalar uchun (gidroponika) muhim ahamiyatga ega bo’ladi.
Tuproqda nitrofoska fosfatlari superfosfatnikiga qaraganda retrogradatsiyaga kamroq duch kelishi qayd etilgan. Shuningdek, nitrofoska ta’sirida kuzgi bug’doyning ildiz tizimini yaxshiroq rivojlanishi va uning adsorbsion yuzasining ko’payishi va natijada bu ekin hosilining oshishi qayd etilgan. Kuzgi bo’g’doyning Mironovskaya 808 navi ildiz massasining miqdori xlorsiz nitrofoska ta’sirida nazorat na’munasida 13,7% dan 33% gacha, ildiz va ildiz tugunchalarining uzunligini ham o’zaro mos holda 17,9 va 23,3% ga oshishiga olib kelgan. Nazorat variantidagi kuzgi bug’doy o’simliklarning gullash bosqichida ildiz tizimining ishchi yutish yuzasi 0,30 m2 bo’lgan holda xlorsiz nitrofoska solingan sharoitda 0,79 m2ga yetadi.

• Mochevina fosfatlari. Mochevina fosfat (issiq) termik fosfat kislotani sintetik mochevina bilan ta’sirlanishi natijasida hosil bo’ladi. Uni ishlab chiqarish mochevinani fosfat kislota bilan kompleks birikma hosil qilishiga asoslangan. Qo’shimcha ravishda ammiak kiritish va kaliy xlorid qo’shish mumkin. O’g’it tarkibida 36% gacha N, 48% gacha P2O5 yoki 24% gacha N va P2O5 bo’lishi mumkin.
• Fosfor amidlari — yuqori darajada konsentratlangan o’g’itlarda azot va fosforning umumiy miqdori 120—147% gacha yetib boradi, bu miqdor ammofoska va diammofoskalarga qaraganda deyarli ikki marta ziyod miqdorni tashkil qiladi.

• Fosfonitrilamid. Tarkibida 93% P2O5 va 44% N bo’lib, samaradorligi ammoniy nitrat va monoammoniyfosfatnikiga yaqin bo’ladi.
• Superfoska. Naviga qarab o’zida 11—16% gacha, konsentratlangan superfoska esa 18—27% gacha o’zlashtiriladigan fosfat kislota tutadi, 1-navda kaliyning miqdori 12—21% bo’lsa, 2-navda 23—33% b oiadi. Erkin kislota miqdori 5% dan ortmaydi, bu o’gitlarning namligi 13— 14% bo’ladi. Ularni kukun tarzida ishlab chiqariladi.