Guliston davlat universiteti fizika matematika fakulteti axborot texnologiyalari kafedrasi

13 

8 

12 

1 

2 

11 

7 

14 

3 

10 

6 

15 

16 

5 

9 

4 

 

Boshlang’ich  matn  -  ОЛТИНЧИДА  КЕЛАМАН  bo’lsa,    uni  mo’’jizali 

kvadrat katakchalariga mos son bo’yicha joylashtiramiz: 

 

А  Д  Л  О 

Л  Е  И  М 

Т  К  Ч  А 

Н  Н  А  И 

 

Shifrlangan  jadvaldan    ADLO  LEIM  TKChA  NNAI  shifrlangan  matn  hosil 

bo’ladi. 

Lekin shifrlashning bu usuli mo’’jizali  kvadratlar soni chekli bo’lgani uchun 

mustahkamligi bo’yicha  sustroq. 

Almashtirish usullari 

Almashtirish usullari sifatida quyidagi usullarni keltirish mumkin: 

— Tsezar usuli; 

— Affin tizimidagi Tsezar usuli; 

— Tayanch so’zli Tsezar usuli va boshqalar. 

1-misol:

 

Gay Yuliy Tsezar (102-44 e.a.) algoritmi 

boshlang’ich matn: VENI VIDI VICI (Keldi Ko’rdi G’olib chiqdi) 

Shifr-matn:  SBKF SFAF SFZF 

Kalit: Birinchi harf o’rniga o’zidan oldingi keladigan 3-chi harfni qo’yib o’qing. 

---

 

49