Guliston davlat universiteti Filologiya fakulteti 7/14-guruh talabalari Quvvatova Rushana va Razzoqberdiyev Qodiralilarning Matnshunoslik fanidan tayyorlagan

• Qabul qildi: O. Fayzullayeva

Reja:

• Reja:
• 1. Navoiy nasriy asarlari haqida ma’lumot.
• 2. Navoiy asarlarining matniy tadqiqi.
• 3. Navoiy “Xamsa”sining nasriy bayonlari

NASRIY BAYONCHILIK, TABDIL, BADIIY ASARNI NAZMDAN NASRGA O’TKAZISH AN’ANASI HAM ADABIYOTIMIZDAGI KO’PGINA BOSHQA HODISALAR SINGARI UZOQ O’TMISHGA BORIB TAQALADI. XIX ASR BOSHIDA NAVOIY DOSTONLARI NASRIY BAYONLARI XORAZMDA UMAR BOQIY TOMONIDAN YARATILDI. BU ESA NAVOIY ASARLARINING FALSAFIY “MURAKKAB” DAN “SODDA” ADABIYOTGA, YOKI JANRDAN JANRGA TARJIMA QILISHNING ILK NAMUNASI EDI. “SABBAI SAYYOR” NING NASRIY TABDILI INOYAT MAXSUM TOMONIDAN 1977-YILDA YARTILIB ASLIYATSIZ HOLDA NASHRDAN CHIQARILGAN. KITOB ASLIYATI BILAN BIRGA 1991-2006-YILLARDA QAYTA NASHR ETILGAN.

Navoiy nasriy asarlari:

• Navoiy nasriy asarlari:
• “Vaqfiya”
• “Tarixi mulki ajam”
• “Tarixi anbiyo va hukamo”
• “Holoti Sayid Hasan Ardasher”
• “Holoti Pahlovon Muhammad”
• “Xamsat ul mutahayyirn”
• “Lison ut tayr”
• “Mahbub ul qulub”

“Saddi Iskandariy” dostonining nasriy bayoni Inoyat Maxsumov va Yunis Latif tomonidan tuzib chiqilib, 1940-,1941,1978, 1991, 2006- yillarda nashrdan chiqarilgan.

• “Saddi Iskandariy” dostonining nasriy bayoni Inoyat Maxsumov va Yunis Latif tomonidan tuzib chiqilib, 1940-,1941,1978, 1991, 2006- yillarda nashrdan chiqarilgan.
• Keyinchalik nasriy tabdillarni turlicha qisqartmalar bilan qilish avj ola boshladi. Bu esa ilm ahli orasida qattiq tanqidga uchrashiga sabab bo’ldi. 1981-yilda adabiyotshunos olim Najmiddin Komilovbu qusurni tanqid qilgan.
• “Bu holqandaydir noxush odat tusiga kirib bormoqda.”Xamsa” dostonlarining nasriy bayonlarini ko’zdan kechirar ekanmiz, Hayrat ul abror”dan 21 bob, “Farhod va Shirin”dan 8 bob tushirib qoldirilganligini ko’ramiz.

“Layli va Majnun” dostonidan 6 bob, “Sabbai sayyor” dan 9 bob, “Sadd Iskandariy” dan 9 bob,jami 53 bob tushirib qodirilgan” “Farhod va Shirin” dostoni 6- bobdan boshlab nasriylashtirilgan.1,2,3,4,5, muqaddima boblar va Husayn Boyqaro madhidagi 10-bob hamda shahzodaBadiuzzamon madhidagi 11- bob jami 7 bob qisqartirilgan.2006-yilda nashr etilganda qisqartmalar to’ldirilib tuzatishlar kiritildi.”Layli va Majnun” dostoni nasriy bayoni V bobdan boshlanadi. Unda jami 6 bob qisqartirilgan bo’lib, bu asar ham 2006-yilda to’liq holda nashr etildi.

• “Layli va Majnun” dostonidan 6 bob, “Sabbai sayyor” dan 9 bob, “Sadd Iskandariy” dan 9 bob,jami 53 bob tushirib qodirilgan” “Farhod va Shirin” dostoni 6- bobdan boshlab nasriylashtirilgan.1,2,3,4,5, muqaddima boblar va Husayn Boyqaro madhidagi 10-bob hamda shahzodaBadiuzzamon madhidagi 11- bob jami 7 bob qisqartirilgan.2006-yilda nashr etilganda qisqartmalar to’ldirilib tuzatishlar kiritildi.”Layli va Majnun” dostoni nasriy bayoni V bobdan boshlanadi. Unda jami 6 bob qisqartirilgan bo’lib, bu asar ham 2006-yilda to’liq holda nashr etildi.

Navoiy asarlarining nasriy bayonini yaratishda 3 xil lug’at turi muhim sanaladi.

• Navoiy asarlarining nasriy bayonini yaratishda 3 xil lug’at turi muhim sanaladi.
• 1.Umumiy asarlarga tuzilgan lug’atlar
• 2.Muayyan asarlar matireali qo’llangan luga’tlar.
• 3. Navoiy asarlari qo’lyozmalaridagi lug’atlar
• Mustaqillik davrida Navoiy asarlarining nasriy tabdilini yaratishda Anvar Hojiahmedovning qisqartirilgan nasriy nashrlari ahamiyatlidir.

Navoiy asarlari nasriy tadbillarini yaratishda Abduqodir Hayitmetov, Amin Umariy, Sharifjon Husaynzoda, Sharafiddin Sharipov, Naim Norqulov Inoyatulla Maxsumov va Vahob Rahmonovlarning xizmatlari katta.

• Navoiy asarlari nasriy tadbillarini yaratishda Abduqodir Hayitmetov, Amin Umariy, Sharifjon Husaynzoda, Sharafiddin Sharipov, Naim Norqulov Inoyatulla Maxsumov va Vahob Rahmonovlarning xizmatlari katta.
• Alisher Navoiyning 20 jildlik “mukammal asarlar “to’plamini yaratishda olimlar oldiga qator vazifalarni mushtarak qilib qo’ydi.1991-2006-yillarda samarali mehnat qilinib Navoiy asarlarining ancha to’liq nasriy bayonlari yaratildi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

• “So’z jahongiri” maqola Vahob Rahmonov.
• Wikipediya ilmiy-ommabop internet ensiklopediyasi.
• www.natlib.uz web sayti materiallari.
• O`zRFA Sharqshunoslik instituti web saytidan olingan fotosuratlar.
• “Matnshunoslik” o’quv qo’llanmasi
• A. Navoiyning “Lison ut tayr” asaridan olingan matnlar