Guliston davlat universiteti fakulteti yo’nalishi guruh kurs ishi Mavzu

GULISTON DAVLAT UNIVERSITETI ________________ FAKULTETI
____________ YO’NALISHI
_____ GURUH




Kurs ishi


Mavzu: ___________________________________________
___________________________________________
Bajardi: ______________
Qabul qildi: ___________


Gulistan – 2022
Reja


KIRISH…………………………………………

II-BOB FUTBOLNING KELIB CHIQISH TARIXI

1. 
   Fudbolning texnikasi va taktikasi
   
2. 
   Darvozabon o’yin texnika va taktikasi
   

Kirish

Mavzuning dolzarbligi.Hozirgi kunda sportni yanada rivojlantirish dasturi amalga oshirish sur’atlari olib borilmoqda.Shuningdek futbolni yanada yuqori darajaga ko’tarish uchun qulay shart-sharoitlar yaratila boshladi.Jamiyatimizda futbolni yuksalishini jadallashtirish sharoitida yosh avlodga sport to’g’risida xususan futbol xaqida har tomonlama bilimlar berish muxim axamiyatga ega.Futbol borasida yoshlarga bilim ko’nikmalarni tadbiq etishimiz jamiyatimiz uchun yetuk kadrlar tayyorlashga har tomonlama bog’liqdir.Yoshlarimizni shakllantirib futbol borasida mashg’ulotlarni yanada takomillashtirish lozimdir.Demak bu borada mashg’ulotlarni to’g’ri yo’naltirib futbo’l o’yinini tashkil etuvchi futbo’l texnikasi va taktikasi ,o’yin qoidalarini o’rgatish samaradorligini oshirish yo’llarini izlash uni amalda joriy etish uslubiyatini takomillashtirishdir.1.Futbol bu «oyoq to`pi» dеgan ma`nodagi inglizcha so`z bo`lib, Frantsiya, Ispaniya, Rossiyada shu nom saqlanib qolgan.Futbol bu chinakam atlеtik o`yin. U tеzkorlik, chaqqonlik, kuchlilik va sakrovchanlikni rivojlantirishga yordam bеradi. Futbolchi o`yin paytida xaddan tashqari ko`p ish bajaradi. Bu esa odamning funktsional imkoniyatlari darajasini oshirishga, ma`naviy, irodaviy xislatlarini tarbiyalashga yordam bеradi. Futbol o`ynash umumiy jismoniy tayyorgarlik ko`rishda yaxshi vosita bo`lib xizmat qila oladi. Yonalishni o`zgartirib xilma-xil yugurish, sakrashning turli xillari, struktura jixatdan turlicha gavda harakatlari, to`pni tеpish, to`xtatib olish va olib yurish, maksimal tеzlikda harakat qilish, irodaviy xislatlarning, taktik tafakkurning kamol topishi kabilar, futbolni har qanday ixtisosdagi sportchiga zarur bo`lgan ko`pgina muxim xislatlarni o`stiradigan sport o`yini dеb xisoblash imkoniyatini bеradi.Hozirgi zamon futbolining «ajdodi» bundan ikki ming yil avval qadimgi Sharq xalqlari va antik dunyo davlatlari Grеtsiya va Rimda ma`lum bo`lgan «Garponon» (o`sha paytda futbol shunday atalar edi) o`yinini o`ynagan qadimgi Grеtsiya o`smirlari maydon o`rtasidan turib to`pni raqiblar
Fudbolning texnikasi va taktikasi

Darvozabonning texnik arsenalida sakrashlar maxsus joyni egallaydi: yuqoriga (darvozaning yuqori qismiga urilganda yoki o'rnatilgan tishli zarbada) va yon tomondan - pastki qismga urilganda.

To'pni qabul qilishda darvozabonning o'ziga xos xususiyati. U bir necha lahzada qaror qilishi kerak: uni ushlashga urinib ko'ringmi yoki yo'qmi? Birinchi variant yanada maqbuldir, ammo texnik jihatdan har doim ham imkoni yo'q (masalan, to'p ho'l bo'lsa yoki o'ralgan zarba bilan yuborilsa). Ba'zan to'pni urish osonroq va ishonchli, ammo ko'p narsa to'pni qaytarish kuchi va yo'nalishiga bog'liq. Uni to'g'ridan-to'g'ri uning oldida daf qilish xavfsiz emas: ayniqsa, raqiblardan biri darvoza yonida bo'lsa.
Darvozabonni o'ynash texnikasi. Kutilayotgan to'pni erga ag'dargan holda, darvozabon to'p yo'lida oyoqlarini yopib, oyoqlarini tekis ushlab, engashadi. Qo'llaringizni pastga, kaftlarni oldinga, barmoqlaringizni bir-biridan ajratib turing. Barmoqlarning uchlari deyarli erga tegadi (57-a-rasm).
To'pni olib, qo'llar pastki harakatlarsiz siqiladi, chunki qo'llar tomonidan hosil qilingan uzun tutqich zarba kuchini o'zlashtiradi. To'p qo'llarning kaftlariga tegishi bilan tanani to'g'rilay boshlaydi, qo'llar to'pni ushlab, oshqozonga olib keladi. Erdan yuqorida ko'kragining balandligiga qarab uchadigan koptoklar. Qoidaga ko'ra, to'pni ushlashning barcha holatlarida birinchi navbatda kaftlar bilan uchrashish kerak. Koptoklar to'pni siljitmasligi va bilaklari bo'ylab yoki ularning ustki qismida oshqozonga yoki kalçaya o'tishlari uchun ushlab turilishi kerak. Kuch yo'qotilgandan keyin to'p erga tushmasligi uchun to'p kaftlar bilan uchrashishi kerak. To'pni o'tkazib yuborish ehtimoli chiqarib tashlanishi uchun oyoqlar yopiq bo'lishi kerak.
Qo'llar to'pni kutib olib, yumshoq tortishish harakati bilan oshqozonga olib boradilar. Tana egilib, to'p qo'llari bilan qo'llar bilan shakllangan "burchak" ga kiradi.
Darvozabondan bir oz uzoqroqda uchayotgan to'plar. To'pni kutib olgan va uni to'xtatadigan qo'llar tanaga jalb qilinadi, ular to'p tomon harakatlanishda davom etadi va to'p va maqsad o'rtasida imkon qadar erta ekran hosil qilishga intiladi. Baliq ovining oxirgi bosqichi yaqinlashib kelayotgan to'pni ushlash bilan bir xil.
Ko'krak darajasida uchadigan to'plarni ushlash. To'plarni to'g'ridan-to'g'ri ko'kragiga tutib, qo'llari bilan arra bilan ushlab turish tavsiya etilmaydi.
Ko'krak darajasida uchadigan to'plarni quyidagi yo'llar bilan ushlash kerak: ular to'pni oshqozonga tortib olish uchun yuqoriga sakrashni amalga oshiradilar yoki to'pni qo'llari bilan oldinga, kaftlar bilan oldinga, barmoqlari bilan yuqoriga ko'taradilar.
Birinchi holda, keyingi sakrash bilan to'p tomon ozgina yugurish kerak. Shuningdek, siz yuqoridan sakrashni qo'llashingiz mumkin. Bunday holda, to'pni ushlashni engillashtirish uchun oldinga surilgan qo'llar to'liq uzatilmasligi kerak va to'pning gir aylanishi uni tanaga bostirish uchun qulay bo'lgan tarzda bajarilishi kerak.
Yuqori to'plarni sakrashda ushlash. Yuqori to'plarni sakrash bilan ushlashda qo'llaringizni muddatidan oldin ko'tarish tavsiya etilmaydi, chunki bu itarishni susaytiradi va shuning uchun sakrash balandligini pasaytiradi. O'tish paytida qo'llar istalgan joyga baquvvat harakat bilan amalga oshiriladi.
Qo'llarini oldinga qaragan holda qo'llarini yuqoriga ko'targan va uzatgan holda barmoqlari bir-biridan uzoqda. Qo'llar tarang va faqat kerak bo'lganda to'pni yumshatish uchun ozgina torting. To'p kuchini yo'qotganda, kaftlar uni ushlab olishadi.
Qo'llarning keyingi harakati bilan to'p tanaga tortiladi. To'pni tanaga tortish, iloji boricha erga tushishdan oldin sodir bo'lishi kerak. Harakatlanish quyidagi usullardan biri bilan amalga oshiriladi: harakat yo'nalishi bo'yicha burilgandan keyin qadam, xoch yoki oddiy. Bosish oldidan harakat usulini tanlash darvozabonning individual qobiliyatiga bog'liq.
Barcha holatlarda, oyoqlarning paypoqlarini sakrash tomon burilganidan so'ng, harakatni surish kerak. Ushbu pozitsiyani egallash uchun ozgina vaqt yo'qotish, sakrashning kengligi bilan qoplanmaydi.
Bosish tugagunga qadar qo'llar har doim harakat va itarishga yordam beradi. Faqat itarishdan keyin ular to'p tomon yo'naltiriladi, shunda uni kutib olish va tanani keyingi harakat bilan tortib olish mumkin. Yon tomonga boradigan baland to'plarni qabul qilish ko'pincha erga tushish bilan bog'liq. To'pni tanaga tortib olishdan oldin, o'z vaqtida erga tushish katta ahamiyatga ega.