Guliston davlat universiteti b. A. Xasanov, A. A. Xashimov, A. B. Muxametov, A. A. Abduvohidov buxgalteriya hisobi

Segmentlar bo’yicha daromad va xarajatlarni aniqlash

Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxonalar amaliyotida segmentlar bo’yicha daromad va xarajatlarni aniqlash muhim ahamiyatga ega.

Buxgalteriya hisobinint 8-sonli "Operatsion segmentar" nomli xalqaro standarti (MHXC)ga ko’ra, segmentar hisobotda birlamchi aks ettiriladigan quyidagi holatlar nazarda tutilishi lozim:
– tashqi mijozlardan olinadigan daromadlar;
– shu korxonani boshqa segmentlar bilan bo’ladigan muomalalardan olinadigan daromadlar;
– foiz daromadi;
– foiz xarajati;
– amortizatsiya summasi;
– MXXS (IAS) 1 “Moliyaviy hisobotning taqdim etish”ning 97 punktiga muvofiq ochib beradigan daromad va xarajatlarni muhim moddalari;
– assotsiatsiyalashgan kompaniyalar yoki qo’shma korxonalar faoliyatida ishtirok etishdan olingan sof foyda yoki zararlarda korxonaning hissisi;
– foyda solig’idan xarajat yoki daromad;
- amortizatsiyadan farq qilinadigan muhim pulsiz moddalar.
Segment daromadlari korxona segmentiga yoki umumiy tushum tarkibiga bevosita kiritilishi mumkin (14.10-jadval).
14.10-jadval