Bog'liq Guliston davlat universiteti b. A. Xasanov, A. A. Xashimov, A. B
Indeks Dau Djonsa - XIX asr oxiridan boshlab “Dau Djons End kompani” firmasi tomonidan nashr etiladigan AQSh yirik kompaniyalari guruhlarida aktsiya kurslarining o’rtacha ko’rsatkichi.
Birja bekitilishi vaqtiga ma’lum bir kompaniya guruhlarining kunlik arifmetik o’rtacha kotirovkasi. Indeks Dau Djonsani hisoblash indeksi bir necha bor almashdi. Hozirgi vaqtda bir necha indekslar e’lon qilinmoqda, sanoat kompaniyalari uchun 30 korporatsiya aktsiyalari asosida, temir yo’l kompaniyalariga 20 yirik firma aktsiyalari asosida va maishiy kompaniyalarga (15 firma). Ushbu indekslar asosida umumiy indeks hisoblanadi.
Indeks Dau Djonsa AQShda joriy xo’jalik kon’yunkturasiga ko’rsatkich bo’lib xizmat qiladi va ishbilarmon doiradagilarning turli iqtisodiy va siyosiy voqealarga reaktsiyasini bildiradi.
Indossament – qimmatbaho qog’oz, vasiqa, chek, konossament va boshqalardagi yozuv bo’lib, ushbu hujjatlar bo’yicha huquq boshqa shaxsga o’tishini bildiradi. Asosan, hujjatning orqa tomoniga yoki qo’shimcha varaqaga yoziladi. Indossamentni amalga oshirgan shaxs, indossant deb ataladi.
Injenering - ishlab chiqarish korxonalarini, birlashmalarini, infrastruktura ob’ektlarini tuzish yuzasidan xizmat. Xorijiy buyurtmachilar bilan shartnomaga asosan quyidagi ishlarning bajarilishi: loyiha tuzishdan oldingi, injener tekshiruv, ilmiy tekshirish ishlarini olib borish, texnik vazifalarni tuzish, loyihaviy takliflarni va sanoat hamda boshqa ob’ektlarning qurilishini texnik-iqtisodiy asoslarini berish, texnik hujjatlarni ishlab chiqarish, texnika va texnologiya ob’ektlarining konstruktorlik ishlovi, iqtisodiy, moliyaviy va boshqa sohadagi maslahat.
Injenering xizmatlari asosan, yirik firmalarning mashina va uskunalarini sotish bilan bog’liq bo’ladi. Injenering mustaqil ravishda tovar sifatida ham bozorga chiqishi mumkin. Injenering xizmatlarini sotib olish shartnomasi ularni ro’yxati, tashkiliy sharoitlar, shuningdek baho va to’lov tartiblarini o’z ichiga oladi.
Injenering xizmatlarini yirik sanoat kompaniyalari bevosita yoki o’z maxsus shu’ba kompaniyalari orqali, shuningdek katta bo’lmagan mustaqil firmalar ham ko’rsatadi.
Injenering - bu maslahatchi-korxona tomonidan, mijoz-korxonaga sanoat yoki boshqa ob’ektlar qurilishida aniq bir xizmat turlarini ko’rsatishdir.
Injeneringning to’liq tsikli quyidagi bosqichlardan iborat:
uskunaning tayyorlanishi, sinovdan o’tkazilishi va boshqalar ustidan nazorat o’rnatish (qoidaga ko’ra, faqat antiqa va maxsus murakkab uskunalarning tayyorlanishi vaqtida);
muhandis-qurilish ishlari, etkazish va o’rnatish koordinatsiyasi;
buyurtmachiga xizmat ko’rsatuvchi xodimlarni tayyorlashga yordam berish;
ob’ektni foydalanishga tayyorlash va buyurtmachiga “tayyor mahsulot”sifatida topshirish;
ob’ektni topshirgandan so’ng, undan foydalanish davomida kuzatish va maslahat berish.