Grunt suvlari Aeratsiya zonasi suvlari

1-qum; 2 2-grunt suvlar yuzasi; 3-suvli qumlar; 4-suv o'tkazmaydigan jinslar.


Grunt suvlar oqimini ularni xavzalari bilan birgalikdagi ko'rinishi. 1-grunt suvlar satxi; 2-grunt suvlar oqimi; 3-grunt suvlar oqimini xavzalari o'rtasidagi chegara;


Grunt suvlari o'zining vujudga kelish, harakat qilish jarayonida daryo, ko'l, suv omborlari, kanal suvlarining oziqlantirilishi yoki biz yuqorida ko'rsatib o'tkanimizdek ulardan suv olishi, oziqlanishi mumkin. Ulardan oziqlanish jarayoni asosan bahor fasliga, oziqlantirish esa yoz fasliga to'g'ri keladi. Shunday qilib, grunt suvlari bilan yer usti (daryo) suvlari orasida doimiy ravishda gidravlik bog'liqlik hukm suradi.


Yer osti grunt suvlarini yer usti suvlari bilan bog'liqligi (M.V.Sedenkodan) a-tuproq suvlari bilan yer usti suvlari orasida bog'liqlik yo'q; b-grunt suvi daryo suvidan oziqlanadi; v-daryo suvi grunt suvidan oziqlanadi; g-o'ng qirg'og'idagi grunt suvlari daryo suvini oziqlantirmoqda, chap qirg'oqdagi grunt suvlari daryo suvini oziqlantirmoqda.


Grunt suvlarining asosiy turlari
Grunt suvlarini xosil bo'lish, joylashish sharoiti, tarqalishi, rejimi va oziqlanishi bo'yicha quyidagi turlarga bo'linadi. Bular: 1. Daryo oralig'i va suv ayirgich hududlaridagi; 2. Daryo vodiylarida; 3. Konus-chiqarmalarida; 4. Dengiz qirg'oqlaridagi; 5. Ko'p yillik muzlagan hududlardagi grunt suvlaridir.
Grunt suvlarini turlari haqidagi ma'lumotlarga ega bo'lish, gidrogeologik tadqiqotlarni olib borishda u yoki bu hududni gidrogeologik sharoitini baholashda juda katta ahamiyatga ega.
Daryo oralig'idagi grunt suvlarini xosil bo'lishi eng ko'p tarqalgan turiga kiradi. Ularni oziqlanishi asosan atmosfera, yog'inlari va daryo suvlarini yer ostiga sizilib o'tishi natijasida xosil bo'ladi. Uning pastki chagarasida, katta qalinlikdagi suvni o'tkazmaydigan qatlam mavjudligi bilan xarakterlidir (3-rasm).