|
Indikatorni
ng o’zgarishi
Brend uchun norma
Г
С
М-
1
Г
С
М-
2
ГА
К-1
ГАК
-2
ГА
К-3
ГК
-1
Г
К-
2
Г
К
-3
ГС-
1
ГС-2
ГС-3
ГС-4
П
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Kul tarkibi,
%, ortiq emas
0,
1
0,
5
0,5
1,0
2
1,0
3
5
0,5
1,0
2
5
7
Massa
ulushi, %,
ko’p emas
Namlik
0,
2
0,
2
1,0
1,0
1,0
0,5
1,
0
2
,0
0,5
0,5
0,5
1,0
1,0
Oltingugurt
Standart
lashtiril
magan
Standartlashtirilma
gan
Standartlash-
tirilmagan
Standartlashtirilmagan
0,2
Temir
Bir xil
0,1
5
0,5
0,5
Bir xil
Bir xil
Nor
ma
emas
Xlorid
ionlari
Bir xil
0,1
0,1
0,1
Bir xil
Bir xil
Bir
xil
Uchuvchi
moddalar,
shu jumladan
flotatsion
reagentlardan
0,
2
0,
2
Standartlashtirilma
gan
0,5
1,
0
1
,0
0,5
Standartlashtirilmagan
1,0
Tegirmonni
ng nozikligi
Qoldiqning
massa ulushi,
%, ko’pi
yo’q, N to’rli
elakda
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
02
K
am
ida
70
N
or
ma
em
as
Standartlashtirilma
gan
Standartlashti
rilmagan
Standartlashtirilmagan
0,1
0,1
016
Standart
lashtiril
magan
50
50
50
Bir xil
Bir xil
1,2
1,5
0063
Bir xil
90-
50
95-
60
95-
60
0,5
0,
5
1
,0
Nor
ma
emas
1,0
1,0
Standartlashtiril
magan
57
Jadval 1.10
Elektrokarbon va tigelli grafit uchun texnik talablar
Ko’rsatgich
nomi
Brend uchun norma
ЭУЗ-
М
ЭУЗ
-II
ЭУЗ
-III
ЭУТ
-I
ЭУТ
-II
ЭУТ
-III
ЭУ
Н
ГТ-
1
Г
Т-
2
Г
Т
-
3
Kul tarkibi, %,
ortiq emas
0,5
5
7
2
5
7
13
7
8,
5
1
0
Massa ulushi, %,
ko’p emas
Namlik
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
1,0
1,0
1,
0
1
,
0
Oltingugurt
0,1
0,2
0,2
0,2
0,2
0,2
0,3
Standartlas
h
tirilmagan
Temir
0,15
1
1
0,8
1
1
1,9
1,6
1,
6
1
,
6
Uchuvchi
moddalar, shu
jumladan
flatotsion
reagentlardan
0,5
0,9
0,9
0,6
0,9
0,9
2
1,5
1,
5
1
,
5
Maxsus sirt
maydoni, m/g,
ichida
Standartlashtirilmagan
6-15
6-15
6-15
Standartlashtirilm
a gan
Tegirmonning
nozikligi:
N to’rli elakda
qoldiqning massa
ulushi, %:
02, kam emas
Standartlashtirilmagan
75
75
7
5
0071, endi yo’q
5
3
3
2
3
3
3
Standartlas
h
tirilmagan
N 0045 to’rli
elakdan o’tish, %
75-90
75-
90
75-
90
75-
90
75-
90
75-
90
75-
90
Bir xil
58
Eslatmalar. 1. Tabiiy va grafitli metallurgiya ishlab chiqarish chiqindilari
aralshmasidan olingan grafit uchun nav belgisiga C harfi qo’shiladi. 2. Barcha
navlardagi grafitda begona aralashmalarga yo’l q’yilmaydi. 3. Ishlab chiqaruvchi va
iste’molchi o’rtasidagi kelishuv bo’yicha Qishtim konidan 11% kulli GT-3 markali
grafit yetkazib berishga ruxsat etildi.
Jadval 1.11
Elementar va quyma grafit uchun texnik talablar.
Ko’rsatkichlar
nomi
Brend uchun norma
ГЭ-
1
ГЭ-
2
ГЭ-
3
ГЭ-4
ГЛ-
1
ГЛ-
2
ГЛ-
3
ГЛС-1
ГЛС-
2
Г
Л
С
-
3
Г
Л
С
-
4
Kul tarkibi, %, ortiq
emas
10
14
10
14
13
18
25
13
17
2
2
2
5
Massa ulushi, %,
ko’p emas
Namlik
1,0
1,0
1,0
1,0
1,0
1,0
1,0
1,0
1,0
1
,
0
1
,
0
Mis
0,05
0,05
0,05
0,05
Standartlashtirilmaga
n
Standartlashtirilmagan
Uchuvchi moddalar,
shu jumladan
flotatsion reagentlar
1,0
1,0
1,0
1,0
Bir xil
Bir xil
Tegirmonning
nozikligi:
Qoldiqning massa
ulushi, %, ko’p emas,
N to’plamli elakda
02
Standartlashtirilmagan
Standartlashtirilmaga
n
1,0
1,0
1
,
0
1
,
0
016
40
10
10
40
40
40
Standartlashtirilmagan
0071
Standartlashtirilmagan
Standartlashtirilmaga
n
10
10
1
0
1
0
To’rdan o’tish N, %
0063, endi yo’q
25
25
Norm emas
Standartlashtirilmaga
n
Standartlashtirilmagan
0063, norm emas
Norm emas
45
45
Bir xil
Bir xil
Eslatmalar. 1. Ishlab chiqaruvchi va iste’molchi o’rtasidagi kelishuvga binoan,
kul miqdori 25% dan ko’p bo’lmagan GLS-4 markali grafitni yetkazib berishga
59
ruxsat beriladi. 2. Iste’molchi bilan kelishilgan holda, GLS-3, GLS-4 grafit navlarida
namlikning 2% dan ortiq bo’lmagan massa ulushiga ruzsat beriladi, unga ko’ra
iste’molchi bilan hisob-kitoblar amalga oshiriladi. 3. Grafitda ko’zga ko’rinadigan
begona aralashmalarga yo’l qo’yilmaydi.
60
2. RUDANING MATERIAL TARKIBINI O'RGANISH
2.1 Sinov uchun ruda namunasini tayyorlash.
Sinovdan oldin 1-sonli
texnologik namuna standart usul bo'yicha tayyorlandi (2.1-rasm). Maydalashdan
oldin mineralogik tahlil uchun rudadan namunalar, har xil turdagi tahlillar uchun
oʻrtacha namunalar olindi. Namuna moddiy tarkibi yarim miqdoriy spektral va
kimyoviy tahlil yordamida o'rganildi.
Ruda namunalarini sinashga tayyorlash sxemasi
Ruda
Mineralogik
tadqiqotlar
uchun namuna olish
Ajralish
Skrining
+
–3+0мм
Aralshtirish
Texnologik tahlillar uchun O’rtacha namunani izolatsiya
qilish
Ishqalanish
Turli tahlillar uchun
61
2.2.
Spektral tahlil.
Yarim miqdoriy spektral tahlillar laboratoriyada o'tkazildi.
O'rtacha ruda namunasining yarim miqdoriy spektral tahlili natijalari 2.1-jadvalda
keltirilgan.
2.1-jadval
Rudaning yarim miqdoriy spektral tahlili natijalari
Elementlar
Namuna
tarkibi, %
Elementlar
Namuna
tarkibi, %
Kremniy
>1
Sirkoniy
0,008
Alyuminiy
>1
Mis
0,004
Magniy
>1
Vanadiy
0,001
Kalsiy
>1
Хrom
0,003
Temir
>1
Stronsiy
0,01
Marganes
0,03
Galliy
0,001
Nikel
0,01
Natriy
>1
Kobalt
0,001
Kaliy
>1
Titan
0,6
2.3 Kimyoviy tahlil.
Kimyoviy tahlillar laboratoriyada o'tkazildi. O'rtacha ruda
namunasini to'liq kimyoviy tahlil natijalari 2.2-jadvalda keltirilgan.
2.2-jadval
O'rtacha ruda namunasini kimyoviy tahlil qilish natijalari
Komponent
nomi
Namuna
tarkibi, %
Komponent
nomi
Namuna
tarkibi, %
SiO
2
41,54
Na
2
O
3,26
Fe
2
O
3
1,4
P
2
O
5
0,03
FeO
0,57
-H
2
O
1,8
TiO
2
0,75
SO
3
0,01
MnO
0,06
S
сульфид.
0,01
Al
2
О
3
15,53
CO
2
1,43
CaO
3,09
Графит
17,11
MgO
2,22
п.п.п.
25,02
K
2
O
6,9
Namunadagi grafit miqdori 17,11% ni tashkil qiladi.
62
2.4. Mineralogik tahlil.
Ruda namunasi zaif sementlangan materialning
namunalari bilan ifodalanadi, mexanik ta'sir bilan osonlikcha yo'q qilinadi. Ikkinchisi
butunlay o'zgargan tog' jinslarida mo'l-ko'l disseminatsiya, uya va tomirga o'xshash
to'planishlarni hosil qiladi.
Grafit miqdoriga qarab, parcha materialining rangi och kulrang-oqdan qora va
qip-qizil ranggacha (temir gidroksidlari tufayli) o'zgaradi.
Rudaning asosiy foydali komponenti grafitdir. Namunadagi grafit miqdori
17,1% ni tashkil qiladi.
Grafit parchalarining singdirilgan o'lchamlari 0,001-0,5 mm ni tashkil qiladi,
ularda 0,02-0,09 mm o'lchamdagi yoriqlar ustunlik qiladi.
Namunalardagi nometall minerallarning asosiy massasi seritsit, tarkibida
magniy saqlovchi minerallar xlorit, serpantinit va paroseniolit, galloysit va bir guruh
seolitlar gil minerallardir.
Namuna tarkibiga kiruvchi minerallar ro‘yxati va ularning taxminiy miqdoriy
nisbatlari 2.3-jadvalda keltirilgan.
2.3-jadval
Rudaning asosiy tarkibiy minerallarining taxminiy miqdoriy nisbatlari.
Mineral
Tarkibi, %
Grafit
17,0
Kvarst
6,0
Dala shpatlari
5,0
Seritsit, muskovit
18,0
Biotit,
3,0
Xlorit, serpantin, paraseniolit, talk
12,0
Kaolinit, galluazit, garnierite
8,0
Seolit
25,0
Karbonatlar
3,5
Getit, gidrogetit, yarozit
1,5
Pirit
Bitta belgi
Xalkopirit
Bitta belgi
Titan minerallari
Belgi
Apatit
Belgi
Sirkon
Bitta belgi
63
Tasqazg'on konidan olingan grafit rudasining moddiy tarkibini o'rganish
bo'yicha xulosalar:
Do'stlaringiz bilan baham: |
