Grafika, fonetika va orfoepiya

115. Qaysi gapda sifatlovchi aniqlovchi modal 
so’z bilan ifodalangan? 
A) Uning ziyrak qo’ng’ir ko’zlarida horg’inlik 
bor edi. 
B) Qirlardan esayotgan mayin shabada ana shu 
gullarning g’unchalarini yozmoqda. 
C) Kumush qishdan,  zumrad bahordan 
qolishmaydi kuzning ziynati. 
D) Fermer xo’jaligi rahbarlari zarur ishlarini 
bitirishdi. 
116. Yuzida bilinar-bilinmas chechak o’rni 
qolgan,  keng peshonali,  sochlari o’ng 
tomonga silliq taralgan jurnalist shoirga bir 
qarab qo’ydi. 
Ushbu gapdagi sifatdosh qurilmali 
aniqlovchini toping. 
yuzida bilinar-bilinmas chechak o’rni qolgan 
1.keng peshonali   2.sochlari o’ng tomonga 
silliq taralgan  3.chechak o’rni qolgan    
4.silliq taralgan 
A) 1, 2, 3                  B) 1, 2, 3, 4, 5               
C) 1, 3, 4, 5              D) 1, 3 
 
117. Jamilovning egnida oq shohi kitel,  sariq 
koverkot shim,  oyog’ida kavkazcha etik,  
boshida chust do’ppi edi.Ushbu gapdagi 
birikmali holda qo’llangan sifatlovchi 
aniqlovchini toping. 
1. oq shohi kitel        2. sariq koverkot shim        
3. kavkazcha etik      4. chust do’ppi 
A) 1, 2     B) 1, 2, 3     C) 1, 2, 3, 4      D) 1, 3 
118. Olmosh bilan ifodalangan sifatlovchi 
aniqlovchi qatnashgan gapni toping. 
A) Besh-olti kimsa yig’ilib maslahat qilishdi. 
B) SHularni o’ylab ba’zan o’zimdan-o’zim 
xafa bo’lib ketaman. 
C) Qirlardan esayotgan mayin shabada ana shu 
ajoyib gullarning g’unchalarini yozmoqda. 
D) Qazib olinayotgan oltinlarimiz endi 
o’zimizniki. 
119. Otlashgan sifatdosh bilan ifodalangan 
qaratqich aniqlovchini toping. 
A) Go’zallarning go’zali malika Parizod ovga 
chiqibdi. 
B) Yaxshining ehsoniga baxilning boshi og’rir. 
C) SHiftga osig’liq qirqinchi chiroqning 
qalpog’i uy devorlarining tepa yog’iga cho’ziq 
soya solgan. 
D) So’raganning bir yuzi qora,  bermaganning 
ikki yuzi qora. 
120. Qaratqich aniqlovchili so’z 
birikmalarining asosiy   belgisi nima? 
A) Tobe so’zning ot va otlashgan so’zdan 
iborat bo’lishidir. 
B) Tobe va hokim so’z o’rtasida –ning 
qaratqich kelishigi belgili tarzda qo’llanashidir. 
C) Hokim so’zning ot so’z turkumidan 
ifodalanishidir. 
D) Hokim so’zning egalik qo’shimchalari bilan 
kelishini talab qilishidir. 

---

 
 
121. Birining ko’zi qora,  ikkinchisining ko’zi 
ko’k edi. Ushbu gapdagi qaratqich 
aniqlovchining ifodalanishi haqidagi qaysi 
hukm to’g’ri? 
A) ot bilan                          B) son bilan           
C) otlashgan son bilan        D) ravish bilan 
122. Qaratqich va qaralmish belgili qo’llangan 
birikmani toping. 
A) daraxtning bargi         B) maktab bog’i         
C) bizning uy                   D) yong’oq mag’iz 
123. Dutor torlarining jarangi Zumradning 
tovushiga qo’shilib ketdi. 
Ushbu gapdagi aniqlovchining turini va u 
qaysi so’z turkumidan ifodalanayotganini 
aniqlang. 
A) sifatlovchi aniqlovchi,  otdan ifodalanyapti 
B) qaratqich aniqlovchi,  otdan ifodalanyapti 
C) qaratqich aniqlovchi,  sifatdan ifodalanyapti 
D) qaratqichli aniqlovchi,  sifatdan 
ifodalanyapti 
124. Bir kattaning gapiga kir,  bir kichikning 
gapiga kir. Ushbu gapdagi qaratqich 
aniqlovchi qaysi so’z turkumi bilan 
ifodalanyapti? 
A) son bilan                  B) otlashgan sifat bilan        
C) otlashgan ravish bilan         
D) otlashgan sifatdosh bilan 
125. Qaratqich beligili,  qaralmish belgisiz 
kelgan birikma qatnashgan gapni toping. 
A) Daryo labida turib ko’klam quchog’ida 
tovlanayotgan olmazor chiroyiga suqlanardim. 
B) Ikkining kvadrati to’rt bo’ladi. 
C) Bizning qishloq zamonaviy uy va 
ko’chalardan iborat. 
D) Jismoniy tarbiya darsi maktab hovlisida 
o’tkazildi. 
126.Olmosh bilan ifodalangan qaratqichli 
aniqlovchini toping. 
A) Biz shu yillar ichida ko’p natijalarga 
erishdik. 
B) Eti sizning,  ustuxoni mening bo’lg’ay.  
C) Bizning eshon – kabobpazlarning piri         
D) B va C. 
127. Qaratqich va qaralmishning munosabati 
haqida bildirilgan qaysi hukm to’g’ri? 
1. qaratqich va qaralmish belgili keladi. 
2. qaratqich belgisiz,  qaralmish belgili keladi. 
3. qaratqich va qaralmish belgisiz qo’llanadi 
4. qaratqich belgili,  qaralmish belgisiz kelishi 
mumkin 
A) 1, 2     B) 1, 2, 3, 4   C) 1, 2, 3    D) 1, 2, 4 
128. SHaxs yoki narsani boshqacha nom bilan 
aniqlash... 
A) aniqlovchi              B) izohlovchi             
C) qaratqich                D) qaralmish 
129. Mana shu o’yin-kulgilar,  qo’shiqlar va 
kuylar yoshlar va keksalarning diliga orom va 
quvonch bag’ishlagan lola sayli yaqindagina 
bo’lgan edi. Ushbu gapdagi aniqlovchilarni 
belgilang. 
A) mana shu,  qo’shiqlar va kuylar              
B) mana shu,  lola sayli 
C) mana shu,  yoshlar va keksalar 
D) o’yin-kulgilar,  qo’shiqlar va kuylar,  
keksalarning 
130. Izohlovchi qanday belgilarni bildiradi? 
1. unvon yo amalni     2. kasb  yo mashg’ulotni     
3. yosh,  jins va qarindoshlikni     4. xususiyat 
yoki holatni     5.laqab yoki taxallusni 
A) 1, 2, 3                   B) 1, 2.3, 5                  
C) 1, 2, 3, 4, 5,          D) 1, 2, 5 
131. Muso Toshmuhammad o’g’li Oybek yirik 
nasriy asarlar muallifidir. Ushbu gapdagi 
izohlovchini aniqlang. 
A) Muso       B) o’g’li     C) Oybek       D) yirik 
132. O’sha kuni Mavjuda xola bilan Sobir 
amaki foydali maslahat qildilar. Ushbu 
gapdagi izohlovchi turini aniqlang. 
A) jins      B) qarindoshlik    C) yosh    D) kasb 
133. 1.Ayol hamshira          2. Hamshira ayol 
Har ikkala birikmadagi bo’laklar haqida 
bildirilgan qaysi fikr to’g’ri? 
A) Birinchi birikmada ayol – izohlovchi,  
hamshira – izohloanmish;  
ikkinchi birikmada hamshira – izohlovchi,  
ayol -- izohlanmish.  
B) Birinchi birikmada ayol –izohlanmish,  
hamshira—izohlovchi;  
ikkinchi birikmada hamshira – izohlanmish,  
ayol - izohlovchi . 
C) Birinchi birikmada ayol – aniqlovchi,  
hamshira – aniqlanmish;  

---

 
 
ikkinchi birikmada hamshira – aniqlovchi,  
ayol – aniqlanmish. 
D) Birinchi birikmada ayol – aniqlanmish,  
hamshira aniqlovchi;  
ikkinchi birikmada hamshira – aniqlanmish,  
ayol – aniqlovchi. 
134. Egasiz gaplar qanday turlarga bo’linadi? 
A) shaxsi noma’lum gaplar,  atov gaplar,  so’z-
gaplar 
B) shaxsi ma’lum gaplar,  shaxsi noma’lum 
gaplar 
C) shaxsi umumlashgan gaplar,  atov gaplar       
D) to’liq gap,  to’liqsiz gap 
135. SHaxsi noma’lum gaplarni belgilang. 
1. Dam olish kuni baliq oviga borish lozim. 
2. Yo’lda biroz to’xtashga to’g’ri kelib qoldi. 
3.  Maktab. Yoshligimning oltin davri shu 
dargohda o’tdi. 
A) 1         B) 1, 2, 3        C) 2, 3        D) 1, 2 
136. SHaxsi noma’lum gap deb nimaga 
aytiladi? 
A) Ega qatnashmagan,  lekin harakatni 
bajaruvchi shaxs kesim tomonidan aniq sezilib 
turuvchi gap. 
B) Ega qatnashmagan,  shu bilan birga,  
uchinchi shaxs shaklidagi fe’l kesim bajaruvchi 
shaxsni aniq ifodalamaydigan gap. 
C) Ega qatnashmagan,  kesim aniq shaxs 
shaklida bo’lsa-da,  lekin mazmunan umumga 
qaratilgan gap. 
D) Faqat kesim tarkibidan iborat bo’lib,  
bajaruvchi shaxs ma’nosi umuman 
ifodalanmaydigan gap.