G’oziyev Odilning O’zbekiston geografiyasi

6-rasm. Qovun dala ekin maydoni.

Tarvuz. Tarvuz turli xil qumlik yerlarda eng yaxshi oʻsadigan poliz ekini hisoblanadi. Fuzarioz va boshqa patogenlar (kasallik qoʻzgʻatuvchilar) yerda paydo boʻlishini oldini olish maqsadida oʻsimlikni almashlab ekilishiga rioya qilish kerak. Yaʼni tarvuzni yetishtirilgan yerga yana qayta 7-8 yilda bir ekish kerak. Yerning harorati 12-15oC ga yetganda 5-6 sm chuqurlikda tarvuz urugʻi ekiladi. Ekish sxemasi – 180…300x60x80 sm, ekish chuqurligi sugʻorish qiyin yerlarda 4-5 sm, sugʻoriladigan yerlarda 6-8 sm. Urugʻ sarflanishi 10 m2 ga 8000 – 11000 dona yoki gektariga 0,5 kg atrofida. Tarvuz ildizi tagiga 20-30 sm chuqurlikda organik oʻgʻit va mineral oʻgʻitlaridan 10 m2 ga (gektariga 20-30 kg): -ammiak selitra 300 gr., -superfosfat 300 gr., -kaliy tuzi 250 gr. beriladi. Ekish uchun tavsiya etiladigan navlar: ertapishar – Oʻrinboy, Manzur, Chillaki F1, Krisbi F1, Krimstar F1 va oʻrta-ertapishar – Surxon tongi, Dilnoz, Sharq neʼmati, kechpishar – Hayit qora, Qoʻziboy.

Urugʻ tanlash. Ekiladigan tarvuz urugʻi toza, yuqori unuvchan, kasallik yuqmagan, oʻrtacha kattalikda, butun boʻlishi zarur. Urugʻlar boshqa oʻsimliklar urugʻlari va aralashmalaridan tozalanadi. Yer tayyorlash. Polizchilikda yerni ekishga tayyorlash keyingi barcha texnologik chora-tadbirlarni yaxshi naf berishini taʼminlovchi muhim omildir. Kuzda yer 35-40 sm chuqurlikkacha shudgor qilinadi. Yerni shudgorlashdan oldidan mineral va organik oʻgʻitlar beriladi. Bahorda tuproqda namni saqlab qolish uchun yerga uzun tishli xaskash yordamida ishlov beriladi