Государственная инспекция по надзору за безопасным ведением работ

 9-
илова 
(§ 9, 2
-
иловага
) 
ПА омборлари яшинҳимоясини лойиҳалаш, тузилиши ва 
фойдаланилиши бўйича йўриқнома 
Умумий қоидалар
1. ПА омборларини яшинҳимояси лойиҳага мувофиқ равишда бажарилиши керак. 
2. Яшинҳимоя жойнинг яшин фаоллигидан қатъий назар ўрнатилиши зарур.
3. ПА сақланадиган доимий ва вақтинчалик устки, яримчуқур ва чуқурлаштирилган (қоплайдиган қатлам 
қалинлиги камида 10 м бўлган) омборларни иморатлари, ер юзасида жойлашган ПА тайёрлаш бинолари, 
шунингдек электродетонаторли шай-патронлар тайёрланадиган пунктлар учун яшинни бевосита уришидан ҳам ва 
иккиламчи таъсиридан ҳам ҳимояланиш мажбурий.
Порталтиш ишларини олиб борадиган корхоналардаги ПА ясаш ва тайёрлашни турғун пунктлари, шундай 
объектларни тузилиши ва улардан фойдаланиш хавфсизлиги қоидалари талабларига мувофиқ яшинҳимоя билан 
жиҳозланиши керак.
4. ПА контейнерлар билан сақлаш учун мўлжалланган майдончалар ва ПАли транспорт воситалари 
турадиган пунктлар фақат яшинни бевосита (тўғри) уришидан ҳимояланиши керак. Қисқа муддатли ПА омборлари 
(сузувчи омборлар бундан мустасно) яшинҳимоя билан жиҳозланмаслиги мумкин.
5. Ёғингарчилик пайтида яшинҳимояни заминлаш қурилмаси жойлашган зонага одамларни киришига йўл 
қўйилмайди. 
Одим кучланиши хавфини камайтириш мақсадида қудуқ ва тарқалувчи нурлар кўринишидаги 
чуқурлаштирилган ва ёйилган заминлашларни қўллаш зарур. 
Яшинҳимояни тузилиши
6. Мазкур Йўриқномани 3-бандида кўрсатилган бинолар ва қурилишларни яшинни бевосита уришидан 
ҳимоялаш, таркибида яшин қабул қилгич, токқочиргич ва заминлагич (мазкур Йўриқномани 25,26, 28, 29-
бандларига қаранг) бўлган, алоҳида турувчи стерженли ва тросли яшинҳимоя (1 ва 2 расмлар) бажарилиши керак. 
 1-расм. Алоҳида турувчи стерженли яшинқочиргич: