Gormon nima? Eng muhim gormonlar haqida

ЎҚИНГ:  Homilador ayol mashina boshqarishi mumkinmi?

Ko‘payib ketsa:moddalar almashinuvi kuchayishi hisobiga ozg‘inlik yuzaga keladi. Qaltirash, terlash, yurak urib ketishi, ishtaha ochilib ketishi, teri rangining qorayishi, ko‘z yoshlanishi, ishishi va tashqariga chiqib qolishi keltiriladi.

Me’yori: moddalar almashinuvi me’yorda bo‘lib, organizmning tabiiy jarayoni buzilmaydi.
Insulin — qandli diabet nazoratchisi
Mazkur gormon oshqozon osti bezida ishlab chiqilib, ko‘pgina almashinuv jarayonlarida ishtirok etadi. Aynan insulin qonda glyukoza miqdorini nazorat qilib, hujayralar ichiga kirgazadi.
Vazifasi: qonda glyukoza miqdorini me’yorda ushlab turishga xizmat qiladi.
Kamayib ketsa: insulinning kamayib ketishi qandli diabetning birinchi turini keltirib chiqarishi mumkin. Ko‘payib ketsa: ilk belgilari sifatida qo‘rquv, hadik hissining paydo bo‘lishi, ko‘z qorachig‘ining kattalashishi, bosh og‘riqlari kuzatilishi mumkin. Qonda insulin miqdorining ortib ketishi sabablarining asosiysi esa oshqozon osti bezi o‘smasi bilan bog‘lanadi. Bunda bemor doimo ochlik hissini tuyadi. Shuningdek termalamaydi.
Me’yori: uglevodlar almashinuvi me’yorda bo‘ladi.
Somatotrop gormon — chiroyli qomat
Bu gormon somatropin organizm to‘qimalarining o‘sishi, paylar mustahkamlanishi, qomat ixchamligi uchun ma’sul.
Vazifasi: gipofizning old qismida ishlab chiqilib, immunitet ta’sirining oshishi, iste’mol qilinayotgan mahsulotlar tarkibidagi kalsiy suyaklarga so‘rilishini ta’minlaydi. Oqsil almashinuvi orqali tanani normal darajada rivojlanishini ta’minlaydi. Mazkur gormon bolalikda bo‘y o‘sishi uchun muhim sanaladi.
Kamayib ketishi: bolalarda bo‘y o‘smaligi ya’ni pakanalikni keltirib chiqarsa, kattalarda haddan tashqari ozayib ketishni keltirib chiqarishi mumkin.
Ko‘payib ketsa: gigantizm va akromeloniya (bo‘y o‘lchamining haddan tashqari o‘sib ketishi) ga olib keladi. Buning asosiy sababi esa gipofizdagi o‘smalar hisoblanadi.
Me’yori: tana a’zolari normal rivojlanadi.
Progesteron — gormonlar onasi
Ayollarda hayz siklining ikkinchi yarmida hosil bo‘lib, tuxumdonda sariq tanacha rivojlanadi, homiladorlikda esa platsenta yuzaga kelishi bilan nomoyon bo‘ladi.
Vazifasi: boshqa gormonlar bilan birga ayol salomatligiga ma’sul bo‘lib, farzand ko‘rish uchun organizmni tayyorlab boradi. Kamayib ketsa: hayz sikli fazasida progesteron miqdori dam oshib, dam kamayib turadi. Ovulyatsiya vaqti kamayib ketishi homiladorlik yuzaga kelmasligiga sabab bo‘lishi mumkin. Shuningdek, ayol homilador bo‘lgach, taqchillik ro‘y bersa, homila tushishi mumkin.