Glossariy demokratiya konsepsiyalari (rus konsepsii demokratii; ing the concept of democracy)

Tolerantlik-Tolerantnost-Tolerance  Tolerantlik  –  (lotincha  “Tolerantia”  –  chidamlilik, 

bag‘rikenglik,  sabr-toqatlik,  yon  berish)  –  boshqa  dinlar  ijtimoiy  tartiblar  milliy  va  diniy  urf-

odatlar,  o‘zga  dini  va  siyosiy  qarashlar,  e’tiqodlar  va  tursush  tarziga  nisbatan  sabr  bardoshlik, 

chidamlilik, andishalilik bo‘lish manolarini anglatadi. 

Demak tolerantlik deganda turli xil danlarni inkor etmaslik; dinlararo bag‘rikenglik tushuniladi. 

Totalitarizm-Tolerantnost-Tolerance Totalitarizm – (lotincha “Totalitare” – yahlit, to‘liq) – bir 

shahsning,  ijtioiy  sinf  yoki  guruhning  (masalan,  harbiylar  guruhi)  yakka  xokimligiga  so‘zsiz 

bo‘ysunishga asoslangan, vaqtincha va o‘tkinchi siyosiy tartib, davlatni boshqarish shakllaridan 

biri.  Totalitar  davlat    boshqaruvi  shakli  o‘rnatilgan  mamlakatlarda  jamiyat  hayotining  barcha 

sohalarida  davlatning  to‘la  xukmronligi  o‘rnatiladi,  oshkora  ijtimoiy-siyosiy  tashkilotlarning 

faoliyati ustidan qattiq nazorat olib boriladi. Demokratik tashkilotlar faoliyati cheklab qo‘yiladi. 

Bir siyosiy partiyaning yakka xukmronligiga asoslangan.  

Unitar  davlat-  Unitarnoe  gosudarstvo-Unitary  state  Unitar  davlat    -  (fransuzcha  “Unitaire”, 

lotincha “Unitar” – birlik, yaxlit, birlashgan, bir butunni tashkil qiluvchi) – tashkil qilish qismlari 

davlat  maqomiga  ega  bo‘lmaydigan  davlat.  Bunday  davlatda  konstitutsiya,  yagona  fuqarolik, 

oliy qonun chiqaruvchi, yagona boshqaruv va sud organlari mavjud bo‘ladi. Unitar davlatning u 

yoki bu qismida faoliyat ko‘rsatayotgan davlat organlari maxalliy davlat organlari xisoblanadi.  

Unitar  davlat  ma’muriy-xududiy  birliklarining  chegalari  markaziy  organlar  tomonidan  qabul 

qilingan  qonunlar  asosida  o‘zgartiriladi  va  buning  uchun  mahalliy  davlat  organlari  yoki 

aholining roziligi talab qilinmaydi.