Glossariy 1-mavzu. Marketing va uni rivojlanishining asosiy bosqichlari

Брокер - қимматли қоғоз, мол-мулк ва валюта биржаларида битим тузиш пайтида воситачилик билан шуғулланувчи шахс ёки фирма.
Брокерлик операциялари – ўз мижозларининг топшириқларига биноан банклар комиссионер сифатида ҳаракат қилиб, комиссион операцияларини амалга ошириши, яъни ўз номидан мижознинг ҳисобидан қимматли қоғозлар олди-сотдисига оид битимларни тузиш мумкин. Бунда банк мижознинг ҳамма кўрсатмаларини, жумладан, битим тузиш ва унинг жойига курсини чеклашга оид кўрсатмаларини бажариши лозим ҳамда комиссион ҳақ олишга, мижознинг топшириғини бажаришда қилинган қўшимча сарф-харажатлар компенсациясига ҳақлидир.
Брокерлик жамғармалари - мижоз ва брокер ўртасида шартнома тузиш асосида вужудга келган жамғармалар. Бундай шартномалар асосан узоқ муддатли ҳисобланади.
Брокерлик фирмаси - қимматли қоғозлар ёки мол-мулклар олди-сотдисида воситачилик қилувчи фирма.
В
Валюта - итал.сўздан олинган бўлиб, «қадрланмоқ, қиймат» деган маънони англатади. Баҳо, қиймат белгиси бўлиб, мамлакатларнинг миллий пул бирлиги ҳисобланади.
Валюта брокери - валюта биржаларида битим тузиш пайтида воситачилик билан шуғулланадиган шахс ёки фирма.
Валюта девалвацияси - миллий валюта курсининг хорижий валютага нисбатан расмий тарзда пасайтириш.
Валюта котировкаси - жорий қонун асослари ва амалий фаолиятидан келиб чиққан ҳолда банкларда чет ел валютаси курсининг белгиланиши.
Валютанинг тўғри котировкаси – чет эл валютасини миллий валютадаги ифодаси тушунилади.
Валютанинг тескари котировкаси – миллий валютанинг чет эл валютасидаги ифодаси тушунилади.
Валюта курси - бир пул бирлиги баҳосининг бошқа пул бирлигида ифодаланиши, бир мамлакат валютасини иккинчи мамлакат валютасига реал алмашиш пропорцияси.
Валюта бозори - молия бозорининг бир кўринишидир. Бундай бозорда турли мамлакатлар валютаси олди-сотди қилинади. Бозорда корхона, фирма, давлат идорадари ва фуқаролар қатнашади. Ўзбекистонда валюта олди-сотди қилиш операциялари билан Республика Марказий банки, Республика Ташқи Иқтисодий фаолийт Миллий банки ва шундай фаолият учун рухсат берилган бошқа банклар шуғулланади.