Globalg. A. P

хавфларни баҳолаш
– бу корхона фаолияти доирасида маҳсулот, атроф муҳит 
ва/ёки ходимларга эҳтимолдаги зарар етказадиган манбаларни пухта ўрганиш, 
унинг асосида кўрилган эҳтиёт чоралари етарли ҳисобланишини ёхуд яна бирон 
бир ҳаракатлар қилиш лозимлигини аниқлаш мумкин.
Бунда, жараённи ҳаддан ташқари мураккаблаштириб юбормаслик лозим. Кўпгина 
корхоналарда хавфлар яхши маълум, керакли олдини олиш чора-тадбирларни 
эса амалга ошириш қийин эмас. Ифлосланишлар ва/ёки жароҳатларга йўл 
қўймаслик учун эҳтиёт чоралари етарли эканлигига ишонч ҳосил қилиш керак, 
шу сабабли қуйидагиларни билиб қўйиш лозим:
таҳдид (
• 
хатар
)
– зарар етказиши мумкин бўлган барча омиллар: масалан, 
химикатлар, электр энергияси, зиналарда туриб ишлаш ва ҳ.к.лар;
хавф
• 
– бу бирон бир киши ушбу ва бошқа таҳдидлардан жабрланишининг 
эҳтимоли (
паст ёки юқори
), шунингдек бундай эҳтимолдаги зарар/зиён 
кўламини баҳолаш.
GLOBALG.A.P. стандарти хавфларни баҳолаш бўйича бешта қадамни таклиф 
қилади.
1-қадам: Таҳдидларни аниқлаш
Биринчи навбатда, маҳсулот, атроф муҳит ва ходимларга қандай тарзда за-
рар етказилиши мумкинлигини аниқлаш зарур, бундан келиб чиққан ҳолда 
қуйидагилар тавсия этилади:
иш жойи (
• 
хона, дала
)ни пухта ўрганиш ва нималар эҳтимолда зарар еткази-
ши мумкинлигини кўздан кечириш (
масалан, шароитлар, асбоб-ускуналар, 
маҳсулот, технология ва ҳ.к.лар
);
зарар ёки таҳдиднинг эҳтимолдаги омиллари бўйича ходимлар (
• 
агар буни 
қўллаш мумкин бўлса
) ёки улардан вакилларнинг фикрини сўраш;

---

28
29
ишлаб чиқарувчининг берган жиҳозлардан фойдаланиш йўриқномасини 
• 
ёки химикатларнинг хавсизлик паспортини ўрганиш, хавфлар ва уларнинг 
амалдаги кўламини аниқлашда фойдали бўлиши мумкин;
олдин содир бўлган можаролар ва бахтсиз ҳодисалар тўғрисида маълу-
• 
мотларни таҳлил қилиш ва соғлиқ учун (
масалан, юқори шовқин даража
-
си ёки зарарли моддалар билан ишлаш
) хавфларнинг узоқ вақтли омил-
лари ва озиқ-овқат маҳсулотлари учун хавфсизлик таҳдидлари тўғрисида 
унутмаслик.