Giyohvandlik

Giyohvandlik

Narkamaniya grekcha ,,narke'' tirishib qolish sezgini yo'qolishi, ,,maniya''vasvasa vasvoslik.savdoyilik bilan kechadigan ruhiy holat so'zlaridan olingan.

Narkamaniya narkotik moddalariga giyohlarga o'rganish, bangilik, giyohvandlik, narkotik dori vositalari.
Narkotik moddalarni doimo va borgan sari ko'p miqdorda qabul qilishga moyillik shaklida kuzatiladigan kasallikdir.Narka, geroin, kokain, gashish marixuana va hokazakarga o'rganib, ularni iste'mol qilmasdan turolmaslik, xumor tutadigan darajaga yetsh o'zini tutolmaslik tushuniladi.
Giyohvandlik ko'roq hollarda turli xil moddani iste'mol qilishdan boshlanadi.
Giyohvandlik dastlab nasha chekishdan boshlanadi.Narkotik tarkibida bosh ro'iyga ta'sir etuvchi b/b, uning shirasidan qoradori olinadi. Qoradoridan 26 xil alkaloid ajratib olingan.

• 
  Qoradori markaziy asab tizi miga salbiy ta'sir ko'rsatib, uni falaj qiladi, ya'ni bosh miyaga asorat beradi.
  

• 
  Kokain - Janubiy Amerikada o'sadigan koka butasi yaproqlaridan olinadigan kristalik alkaloid,narko'tik
  

modda, u hidlash yo'li bilan iste'mol qilinadi.

• 
  L S D. Ayni paytda xorijiy mamkakatlarda narkotik modda sifatida ishlatilayotgan o'ta asoratliligi bilan
  

ajralib turadigan narkotiklardan biri.
Bu modda oliy asab tizimiga asoratli ta'sir ko'rsatib, ko'rish va eshitish qobilayotini zaiflashtiradi.

• 
  Morfin - yana bir narkoyik modda. U kishinig shartli Uflekslariga tormozlashtiruvchi ta'sir ko'rsatib, markaziy asab tizimini umumiy faoliyatini susaytirib yuboradi.
  

• 
  Geroin - narkotik modda, u giyohvandlar tomonidan asosan shpirits orqali qon tomiriga yuborish va hidlash yo'li bilan, shuningdek, chekish orqali ham
  

iste'mol qilinadi. Geroin nafas olish tizimi faoliyatini izdan chiqarish, holsizlik, uyqusizlik, ko'ngil aynishi, titroq, yurak hastaligi,qon tomirlarining kasallanishi, ruhiyotdagi salbiy o'garishlarning namoyon bo'lishiga olib keladi.

Turli ta'sirchan moddalar vositasida kayf qilish inson organizmiga putur yetkazadi.

Jigar, o'ka, buyrak, yurak, asab sistemasi va qonda xullas, butun organizmda jiddiy xostaliklar paydo bo'ladi.
Giyohvandlik - inson organizmining ta'sirchan moddalarga o'rganib qolishini anglatadi.
Giyohvandlik bolasiga turli yo'llar bilan yo'liqish mumkin.
Ba'zi shaxslar giyohvandlikka tasodifan, bilmay, nodonlik tufayli duchor bo'ladilar. Ba'zi yomon niyatli odamlar daromat undirish maqsadida yoshlarni yo'ldan uradi. Ijtimoi xavf xatari bo'yicha giyohvandlik huquqbuzarlik, jinoyotchilik va horrupsiya singari illatlar qatorida yetakchi o'rinlardan birini egallaydi. Giyohvandlik jinoyotning asl manbasi.
Giyohvandlar pul topish maqsadida hamma narsaga, kuchi yetgan barcha huquqbuzarliklarga, o'g'irlik, talonchilik, bosqinchilik, qotillik jinoyatlarini sodir etishga ham tayyordir. Barcha voyaga yetmaganlar narkvaxborotga ta'sirchan bo'ladilar.
Giyohvandlar ham jismoniy, ham ma'navi jihatdan juda tez qariydilar. Giyohvand moddalarni iste'mol qilish o'z-o'zidan ma'naviyatsizlikni keltirib chiqaradi.Giyohvand uchun yaxshi va yomon kabi tushunchalar o'z mazmunini yo'qatadi.Ular nafaqad o'z umri va sog'ligiga, balki jamiyatning solog'lom qatlamiga ham putur yetkazadilar.


Giyohvandlikka yetaklovchi sabablar juda ko'p.

• 
  1.Oiladagi ichkilikbozlik.
  
• 
  2.Oila a'zolari tomonidan sodir etilgan jinoyatlar o'smirlarning giyohvandlikka chalinishiga olib kelishi
  

mumkin.

• 
  3. Oya-onaning sigaret, alkagol, nos va boshqa moddalar istemol qilib ularni olib kelishga bolani bu yurgan paytda.
  

• 
  4. Ota-onalarni bolalarni yurish-turishlariga befarqligi.
  
• 
  5. O'smirlardagi jangarlik, oshiqbozlik, asabiylik, uyatchanlik, parishonxotirlik, jahldorlik, quyishqondan chiqish kabi illatlar mavjud bo'lganda.
  
• 
  6. Maktabda fanlarni yaxshi o'zlashtira olmaslik natijasida.
  

• 
  7. O'quvchilarni maktabga jalb etilmaganida.
  

shuningdek;

• 
  bosh miyaning chayqalishi ayniqsa ko'p marta chayqalishi.
  
• 
  Yoshligida miya suyagi jarohatlanganlar.
  
• 
  Onaning homiladorlikdagi kasalliklari.
  
• 
  Onaning homiladorlik davrida alkogolik ichimliklar ichishi homilador ayolning tamaki chekishi.
  
• 
  O'mir ichishni erta - 12 -13 yoshga qador boshlagani.
  
• 
  Xarakterining tig'ma bekororligi.
  
• 
  Oilaviy sharoitining og'irligi.
  

Bundan tashqari ijtimoiy - psixologik ommillar ham sabab bo'ladi.
Giyohvandlikni oldini olish uchun o'quvchilarning giyohvandlikka bo'lgan qarashlari, uning zararli tomonlarini qay darajada bilishlarini o'rganish kerak.
O'uvchilar ortasida yanada ko'proq ma'naviy ma'rifiy targ'ibot ishlarini olib borib, ularni ilmiyommabot ma'lumotlar berib borish zarurdir.