Gistologiya, stitologiya va

Limfa tarkibi organizm holatiga qarab o ‘zgarib turadi. Periferik 
limfa tomirlar bir uchi berk naychani eslatadi. Uning ichiaagi
140

---

limfa suyuqligi limfoplazmadan tashkil topgan boMib, qon shaklii 
elementlari ko'rinmaydi. Limfa suyuqligi limfa tugunlaridan 
o ‘tish jarayonida limfotsitlarga boyiydi. Markaziy limfa 
tomirlaridagi limfa suyuqligi qon shaklii elementlarini ko‘p tutadi.
Q O N Y A R A T IL IS H I (G E M O P O E Z )
Gemopoez qon shaklii elementlarining embrionda (embrional 
gemopoez) va etuk organizmda yaratilish (postembrional 
gemopoez) jarayonlarini o ‘z ichiga olib, ularni o ‘rganish klinik 
amaliyot uchun muhim ahamiyatga ega.
E m b rio n d a q on y a ra tilis h i
Odam homilasida dastlabki qon hosil bo‘lishi embrion 
taraqqiyotinin 
sariqlik xaltasida
boshlanadi. Shunga o ‘xshash 
qisqa vaqt davom etadigan gem opoez va angiogenez (qon 
tomirlarining hosil boMishi) sariqlik qopining bo‘rtmasi boMgan 
allantoisda
ham kuzatiladi. Bu birinchi yoki angioblastik qon 
taraqqiyoti davridir. Sariqlik xaltasi devoridagi mezenxima 
hujayralari qon orolchalari shaklida ajralib chiqadi. Keinnchalik 
mezenxima hujayralari o ‘z o ‘siqlarini yo‘qotib yumaloq shaklni 
oladi va qonning o ‘zak hujayralariga aylanadi.
Qon orolchalarining chekka qismlarida joylashgan mezenxima 
hujayralari esa, aksincha, yassilashadi va boMajak qon tomir­
larining devorini hosil qiluvchi endotelial hujayralarga aylanadi. 
0 ‘zak hujayralaming maMum bir qismi birlamchi qon hujay­
ralariga differensiallashadi. Birlamchi qon hujayralari yirik, 
yumaloq va ovalsimon boMib, bazofil bo‘yaladigan sitoplazmaga