Nazorat savoUari:
Gimnastika mashqlarini о ‘rgatishning asosiy vazifalari.
Mashqlami о ‘rgatishdagi asosiy qoidalar.
Gimnastika mashqlarini o‘rgatishda onglilik va faollik tamoyillari.
Gimnastika mashqlarini о ‘rgatishda ко ‘rgaunalilik tamoyili.
5. Gimnastika mashqlarini о ‘rgatishda osonlik tamoyili. /
Ill bob. GIMNASTIKAGA OID ATAMALAR
3.1. Atamaning ahamiyati
Ko‘p bilim sohalarida, turli ishlab chiqarish, harakat faoliyat-larida buyum, hodisa, tushuncha, jarayonlarini qisqacha ifodalash maqsadida maxsus atamalardan foydalaniladi.
Jismoniy tarbiyada, jumladan, behad ko‘p mashqlar qo‘lla-niladigan gimnastikada, terminologiya juda muhim rol o‘ynaydi.
Atama mashg‘ulotlar vaqtida o‘quvchilar bilan o‘qituvchi - laming o‘zaro munosabatlarini yengiJlashtirish, gimnastikaga oid adabiyot nashr qilishda gimnastika mashqlari ta’rifmi sodda-lashtirishda yordam beradi. Gimnastika atamalari gimnastikadan boshqa mashg‘ulotlarda ham keng qoilaniladi.
Gimnastika mashqlarining aniq nomini bilmasdan turib, uni o‘rganish qiyin. Shu sababU ularni o£rganish jarayonida termino-logiyaning ahamiyati, ayniqsa, kattadir. Qisqacha termin-so‘zlar harakat ko‘nikmalarini shakllantirishga katta ta’sir ko‘rsatadi. Tadqiqotlarning tasdiqlashicha, ular mashqni bajarish uchun o‘zini tayyorlashga yordam beradi, o‘quv jarayonini esa yanada ixcharn va maqsadga muvofiq qiladi.
Gimnastika atamasi — bu gimnastika mashqlari, umumiy tushunchalari, snaryadlar, inventarlaming nomlarini qisqacha ifoda etish uchun qollaniladigan maxsus nomlar (terminlar) tizimi, shuningdek, terminlar, shartli (belgilab qo‘yilgan) qisqartirish-larning, mashqlami yozish shakllarining tuzilishi hamda ishlatilish qoidalaridir.
Atama leksikasining bo‘limi sifatida shu fanning mazmuni, nazariyasi va amaliyoti bilan yaqindan bog‘liqdir.
Gimnastikada termin deganda, biron harakatlantiruvchi faoliyat yoki tushunchaning qisqacha shartli nomi tushuniladi.
Boshqa sohalardagi kabi, gimnastika terminologiyasi ham jismoniy tarbiya taraqqiyoti bilan bir qatorda takomillasha bordi.
chunki amaliyot va fanda har qanday yangi! ik paydo bo Isa, u tilda muqarrar aks etib, uni boyita boradi.
Vatanimizda gimnastika atamasi 1938-yilda joriy etilgan bo'lib, ms adabiy tili lug‘at fondi asosida qurilgan edi. Shuning uchun u gimnastika bilan shug‘ullanuvchilarning turli kontingentlariga anchagina tushunarli va yaqin.
Yangi terminalogiyaning afzalligi, awalo, shundan iboratki, terminlar tuzish va ulami qo‘llashga ilgaridan boshqacha yonda-shilardi.
Mualliflar terminlar tuzish sistemasining har bir harakatining eng xarakterli xususiyatlarini ko‘rsatish bilangina cheklanib, ayni vaqtda shu harakatni aniq va qisqa ta’riflash imkonini beradigan qilib belgiladilar.
Gimnastikaning rivojlana borishi, nazariya va amaliyotda erishilgan yangi-yangi yutuqlar gimnastika terminologiyasini yanada takomillashtir ishni taqozo qiladi.
Gimnastika bo'yicha 1962-1963-yiliarda o‘tkazilgan konfe-rensiyalar ham shu masalaga bag‘ishlangan edi.
Jismoniy tarbiya institutlari, ayniqsa, Moskva, Leningrad va Kiyev jismoniy tarbiya institutlari gimnastika kafedralarining o‘qituvchilari gimnastika terminologiyasi taraqqiyotiga katta hissa qo‘shganlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |