Gidroenergetik qurilmalar elektr qismi, rele himoyasi va avtomatikasi

Himoyaning sezgirligini tekshirish 
 
Himoyaning sezgirlik koeffitsiyenti hisoblanadi: 
 
.min
.
r
ch
r ish
I
k
I

,  
 
 
 
(6.44) 
 
bu  yerda 
.min
r
I
  -  reledagi  tok,  mos  holda  himoya  ta’sir  zonasidagi 
shikastlanishdagi minimal tok (ushbu tokdan himoya ishga tushmog’i lozim); 
 
 
.
r ish
I
 - relening ishlash toki. 
Odatda 
2
ch
k

 boʻlishi kerak, hech boʻlmaganda 
1,5
ch
k

 boʻlishi shart. 
 
Tormozli differensial himoyani hisoblashning oʻziga xos xususiyatlari 
 
 
Birinchi  oʻziga  xos  xususiyat  shundan  iboratki  himoyaning  ishlash  tokini 
hisoblashda nobalans toklarni hisobga olmaslik bilan bog’liqdir. 
 
Ikkinchi  oʻziga xos xususiyat shundaki tomozlovchi  chulg’amning oʻramlar 
sonini  hisoblash  va  uni  oʻrnatish  joyini  tanlash  bilan  bog’liqdir.  Ikki  chulg’amli 
kuchlanishni  pasaytiruvchi  transformatorlarda  tormozlovchi  chulg’amni  energiya 
bilan  ta’minlash  manbaiga  teskari  tomondagi  himoya  yelkalarida  oʻrnatiladi, 
chunki faqatgina tashqi qisqa tutashuvlarda rele ishga tushishi lozim (himoya ta’sir 
zonasidagi  qisqa  tutashuvlarda  tormozli  chulg’amdan  qisqa  tutashuv  toklari 
oqmaydi 6.28-rasm). Chulg’amdagi oʻramlar soni quyidagicha topiladi: 
 

---

 
195 
. pa.k
.
(3)
.max .
z
nb
pa k
T
qt
tashqi
k
I
w
w
I
tg





, 
 
 
(6.45) 
 
bu yerda 
z
k
 - zaxira koeffitsiyenti, 
1,5
z
k

; 
 
. pa.k
nb
I
  -  kuchlanishni  yuklama  ostida  rostlovchi  qurilmasi  boʻlgan 
himoyalanayotgan  transformatorning  eng  kichik  transformatsiya  koeffitsiyenti 
orqali hisoblangan nobalans toki (tormozlovchi chulg’am oʻrnatilgan joydagi) 
 
KYUR
.
.
.
.
1
2
(1
U
)
nb pa k
nb yu k
nom
nom
I
I
U
U
 



,   
 
(6.46) 
 
 
.
pa k
w
  -  tormozlovchi  chulg’am  oʻrnatilgan  tomondagi  tenglashtiruvchi 
chulg’amdagi oʻramlar soni; 
 
(3)
.max .
qt
tashqi
I
  -  energiya  tizimning  maksimal  ish  holatdagi  uch  fazali  tashqi 
qisqa tutashuv toki (past kuchlanish tomonga keltirilgan); 
 
tg

 - relening tomozlovchi xususiyatlarini hisobga oluvchi katalog kattalik, 
ДЗT-11 relelari uchun 
0,87
tg


. 
 
6.28 - rasm. ДЗT-11 relesi asosidagi ikki chulg’amli transformatorning differensial 
himoya 
sxemasi 

---

 
196