Gibritlanish

Molyekulalarning enyergyetikasi. Ayrim kimyoviy bog‘larning va molyekulalarning о‘rtacha enyergyetik xaraktyeristikalari

1.Ionlar turtkisi vositasida energiya berish.

2.Mexanik ta’sir qilish yo`li bilan energiya berish.

3.Elektronlar turtkisi vositasida energiya berish.

Lyuminestensiya spektri. Makroskopik sistemalar, ya’ni jismlar qizdirilgan paytda ular faqat issiqliknigina tarqatmasdan undan tashqari yana lyuminestensiya spektri nomi bilan yuritiluvchi yorug`lik energiyasini ham ajratib chiqarishi mumkin. Lyuminestensiyani ro`yobga chiqarish uchun energiya zapasi mazkur temperaturaga mos keluvchi issiqlik zapasidan kattaroq bo`lgan tashqi energiya manba bilan lyuminestensiyalana oluvchi jismga ta’sir qilish kerak.

Tashqi energetic ta’sir quyidagilardan birortasi bo`lishi mumkin:

1.Ionlar turtkisi vositasida energiya berish.

2.Mexanik ta’sir qilish yo`li bilan energiya berish.

3.Elektronlar turtkisi vositasida energiya berish.

10. roentgen nurlari va radiatsiyadan foydalanib energiya berish.

    
    

11. yorug`lik bilan ta’sir qilib energiya berish.

    
    

12. Kimyoviy hodisalar tufayli energiya berish.

    
    

13. Elektr hodisalari vaqtida chiqadigan energiyadan foydalanish.

    
    

Molekulalararo ta‘sirning turlari
Moddalarda kimyoviy bog`lardan tashqari molekullalarni ta’sir ham mavjud. Bu hildagi ta’sir sababli moddalar sovitilganda kondensatsiyalanadi va suyuq so`ngra esa qattiq holga o`tadi. Moddalarning bog`lanish vaqtida yurgan yashirin bug`lanish energiyasining hosil bo`layotgan bug`ning bajarilishi uchun kerak bo`lgan kengayishidan katta bo`lkishi qattiq modda suyuqlanayotanda issiqlikning yutilishi ana shu ta’sirlar tufayli bolayotganligini ochiq – oydin ko`rsatadi, molekulalalararo ta’sir 3 hil bo`ladi:

Opientatsion ta’sir (Keezom 1921 y)

Induksion ta’sir (Debay kuchlari 1920 y.)

Dispersion ta’sir (London 1930 y).

Orientatsion ta’sir molekulalarda doimiy dipolel momenti mavjudligi bilan bog`liq. Bir hil dipolar uchun uning energiyasi

M₀ – molekulaning dipole momnti.

Agar 2 hil dipolar ta’sir qilinayotgan bo`lsa

E2

Induksion ta’sir uni ba’zan polyarizatsion ta’sir deb ham yuritiladi.

Misol: atseton va benzol aralashmasini ko`raylik. Atseton qabli modda M0=0. Benzol qutbsiz, simmetrik tuzilishga ega bo`lgan birikmadir.

Ko`rinib turibdiki E1